Zaimki w języku angielskim: typy, zastosowanie i przykłady

Zaimki osobowe pełnią różne funkcje gramatyczne w zdaniu, najczęściej jako podmiot (I, you, he, she, it, we, they) lub dopełnienie (me, you, him, her, it, us, them).
Dzięki nim możemy uniknąć powtarzania nazw własnych, rzeczowników czy innych elementów zdania. Na przykład zamiast powiedzieć:
„Anna is a teacher. Anna lives in New York”
możemy użyć zaimka osobowego i powiedzieć:
„Anna is a teacher. She lives in New York.”

Zaimki osobowe są różne w zależności od funkcji, jaką pełnią w zdaniu. Jako podmioty są to „I, you, he, she, it, we, they,” a jako dopełnienia „me, you, him, her, it, us, them.” Oto kilka przykładów użycia zaimków osobowych w zdaniach:

• She likes coffee. (Ona lubi kawę.)
• We are going to the cinema. (Idziemy do kina.)
• They called him yesterday. (Oni dzwonili do niego wczoraj.)

Korzystanie z zaimków osobowych w funkcji dopełnienia pojawia się wtedy, gdy zaimek nie jest podmiotem zdania, ale dopełnieniem, co będzie szerzej omówione w kolejnym akapicie. Na przykład: „She gave it to him.” („Ona dała to jemu.”)

W ten sposób zaimki osobowe pomagają w konstrukcji zdań, dodając im płynności i zrozumiałości.

Zaimek zwrotny wskazuje, że podmiot i dopełnienie w zdaniu to ta sama osoba lub rzecz. Używamy go, gdy podkreślamy, że działanie wykonuje i wpływa na tę samą osobę.
Najpopularniejsze zaimki zwrotne to „myself”, „yourself”, „himself”, „herself”, „itself”, „ourselves”, „yourselves”, i „themselves”.

Przykłady zdań:

• I cut myself while cooking. (Skaleczyłem się podczas gotowania.)
• She blames herself for the mistake. (Obwinia siebie za błąd.)
• They enjoyed themselves at the party. (Bawili się dobrze na przyjęciu.)

Zaimek emfatyczny jest używany, aby podkreślić znaczenie podmiotu w zdaniu. Choć jest identyczny w formie z zaimkiem zwrotnym, nie zmienia znaczenia zdania, a jedynie nadaje mu nacisk.

Przykłady użycia w zdaniach:

• I myself finished the project. (Sam ukończyłem projekt.)
• She herself paid for the dinner. (Ona sama zapłaciła za kolację.)
• You yourself can change this. (Ty sam możesz to zmienić.)

Zaimki wzajemne są używane do wyrażenia wspólnej aktywności lub relacji pomiędzy dwoma lub więcej podmiotami. Stosuje się je, gdy chcemy wskazać na relację wzajemną między dwoma osobami lub grupami osób. W angielskim występują głównie w formie „each other” i „one another”. Przykłady:

• They love each other. (Oni się kochają.)
• The two countries fought one another. (Dwa kraje walczyły ze sobą.)
• We help each other. (Pomagamy sobie nawzajem.)

Zaimki nieokreślone odnoszą się do osób, rzeczy lub miejsc w sposób ogólny, bez wskazywania konkretnego podmiotu. Stosujemy je, gdy nie mamy na myśli żadnej konkretnej osoby lub rzeczy.

Przykłady to „someone”, „anyone”, „none”, „everyone”. Przykłady zdań z zaimkami nieokreślonymi:

• Someone must know the truth. (Ktoś musi znać prawdę.)
• Anyone can join the club. (Każdy może dołączyć do klubu.)
• None of them is guilty. (Żaden z nich nie jest winny.)

Zaimki wskazujące służą do wskazania na określoną osobę, rzecz lub miejsce.
Najpopularniejsze z nich to „this”, „that”, „these”, „those”. Przykłady użycia w zdaniach:

• This is my book. (To jest moja książka.)
• Those are your keys. (To są twoje klucze.)
• That was a great movie. (To był świetny film.)

Zaimki pytające stosowane są do konstrukcji pytań. Używane są do zastępowania rzeczownika, o który pytamy. Najpopularniejsze to „who”, „whom”, „whose”, „which”, i „what”.
Zaimki pytające są używane tylko w pytaniach bezpośrednich.

Przykłady:

• Who is coming to the party? (Kto idzie na imprezę?)
• Whom did you see? (Kogo widziałeś?)
• What are you doing? (Co robisz?)

Zaimek wzmacniający podkreśla podmiot w zdaniu, i podobnie jak zaimek emfatyczny, ma identyczną formę jak zaimek zwrotny. Służy do nadania dodatkowego nacisku na podmiot. Jest umieszczany zaraz po podmiocie, żeby go podkreślić. Przykłady użycia:

• The President himself said that. (Sam prezydent to powiedział.)
• I myself am not sure. (Sam nie jestem pewien.)
• She herself started the project. (Ona sama zaczęła projekt.)

Zaimki względne wprowadzają zdania względne, które dodają informacje o rzeczownikach. Są używane do połączenia dwóch zdań w jedno, wprowadzając dodatkowe informacje o rzeczowniku. Do najpopularniejszych należą „who”, „whom”, „whose”, „which”, i „that”. Przykłady użycia w zdaniach:

• The woman who called was my aunt. (Kobieta, która zadzwoniła, to moja ciocia.)
• The book that you lent me was great. (Książka, którą mi pożyczyłeś, była świetna.)
• The team which won the match was outstanding. (Drużyna, która wygrała mecz, była wyjątkowa.)