„Which” i „that” to dwa popularne zaimki względne używane w języku angielskim do łączenia zdań podrzędnych z głównymi. Oba te słowa mogą być używane do wprowadzenia zdań przydawkowych, choć istnieją pewne różnice, które wpływają na ich zastosowanie. Wybór między „which” a „that” zależy głównie od rodzaju zdania podrzędnego, które dodajemy do głównego zdania. Brzmi skomplikowanie? Spokojnie, już wyjaśniamy!
Słowem wstępu
Zaimki względne to słowa, które wprowadzają zdania względne. Główne zaimki względne to: who, whom, whose, which, i that.
- who – odnosi się do osób (np. The author, who is known for her bestselling novels, will be speaking at the event.).
- whom – używane formalnie zamiast „who” jako dopełnienie (np. The person whom you met is my friend).
- whose – wskazuje na przynależność (np. The girl whose dog is barking lives next door).
- which – odnosi się do rzeczy lub zwierząt, najczęściej w zdaniach dodatkowych (np. The book, which is on the table, is mine).
- that – używane zarówno do osób, jak i rzeczy, zazwyczaj w zdaniach definiujących (np. The car that I bought is red).
Kiedy używamy „which”?
„Which” jest używane w języku angielskim do wprowadzenia zdań podrzędnych nieokreślających (ang. non-defining relative clauses). Takie zdania dostarczają dodatkowych informacji o rzeczowniku, choć nie są one niezbędne do zrozumienia przewodniej myśli zdania. Oznacza to, że nawet po usunięciu takiego zdania podrzędnego, zdanie główne pozostanie w pełni zrozumiałe i sensowne. W języku polskim odpowiada to często konstrukcjom z wyrazami „który”, „jaki”, „co”.
Przykłady:
- The book, which I bought yesterday, is very interesting.
W tym zdaniu „which I bought yesterday” jest dodatkowymi informacjami o książce. Nawet bez tego zdania głównego wiadomo, że książka jest interesująca. - Sarah’s house, which is painted blue, stands out in the neighborhood.
Informacja „which is painted blue” jest dodatkową cechą domu, ale nie jest niezbędna do zrozumienia, że mówimy o Sary domu. - The cake, which was delicious, was made by my aunt.
Zdanie podrzędne „which was delicious” dostarcza dodatkowych informacji o cieście, ale nie jest to niezbędne dla sensu głównej części zdania. - She gave me a present, which I really appreciated.
W tym przypadku „which I really appreciated” dodaje szczegół odnośnie do tego, jak odbiorca czuł się wobec prezentu, ale usunięcie tej części nie wpłynie na zrozumienia głównej treści zdania. - The movie, which we watched last night, was very exciting.
Informacja „which we watched last night” jest dodatkiem, a nie warunkiem koniecznym do zrozumienia treści zdania.
Zasady dotyczące angielskiego „which”:
- Stosowane w zdaniach nieokreślających (dodatkowych), które rozdzielamy przecinkami.
- Daje możliwość dostarczenia dodatkowych informacji bez zmiany podstawowego znaczenia zdania.
- Odnosi się do rzeczy, zjawisk abstrakcyjnych i zwierząt.
Kiedy używamy „that”?
„That” jest stosowane do wprowadzenia zdań podrzędnych określających (ang. defining relative clauses). Zdania te dostarczają ważnych informacji o rzeczowniku, bez których główne zdanie nie byłoby kompletne lub zrozumiałe.
Przykłady użycia „that”:
- The book that I bought yesterday is very interesting.
W tym zdaniu „that I bought yesterday” jest niezbędne do określenia, o której książce mowa. - The house that she lives in is near the park.
Informacja „that she lives in” jest niezbędna do zrozumienia, o którym domu mówimy. - The dog that bit him was taken to the vet.
„That bit him” identyfikuje konkretnego psa, a więc jest kluczowe dla pełnego znaczenia zdania. - I know the woman that lives next door.
Informacja „that lives next door” określa, o której kobiecie mowa, dlatego jest to zdanie określające. - The rules that apply to this competition are very strict.
„That apply to this competition” precyzuje, o które zasady chodzi.
Najważniejsze zasady dotyczące angielskiego „that”:
- Używane w zdaniach określających, które są niezbędne dla zrozumienia znaczenia zdania.
- Zdania podrzędne wprowadzone przez „that” nie są oddzielane przecinkami.
- Stosowanie „that” pomaga zawęzić znaczenie rzeczownika, o którym mówimy.
- Stosuje się je zarówno do ludzi, jak i do rzeczy czy zwierząt.
„Which” versus „that” – podsumowanie
Główna różnica między „which” a „that” leży w rodzaju zdania podrzędnego, które wprowadzają. Podsumujmy zatem, kiedy używamy which a kiedy that:
- „Which” używa się, gdy chcemy dodać informacje uzupełniające, które nie są wyjątkowo ważne do zrozumienia znaczenia głównego zdania. Takie informacje mogą być swobodnie usunięte bez zmiany sensu zdania.
- „That” używa się, gdy informacje są ważne lub wręcz niezbędne do określenia, o którym obiekcie lub osobie mówimy. Bez tych informacji zdanie może być niepełne lub niejasne.
That is vs which is – przykłady porównawcze:
- The car, which is red, belongs to my brother.
Używając „which”, informacja o kolorze samochodu jest dodatkowa – można ją usunąć, a zdanie nadal będzie miało sens: „The car belongs to my brother.” - The car that is red belongs to my brother.
W tym przypadku „that is red” identyfikuje konkretny samochód. Bez tej informacji nie wiadomo, o który samochód chodzi.
W skrócie:
- Kiedy informacje są kluczowe – użyj „that”.
Jeśli dodawana informacja określa rzeczownik, to bez niej zdanie nie będzie pełne. - Kiedy informacje są tylko uzupełniające – użyj „which”.
Jeśli dodatkowe zdanie tylko dostarcza więcej szczegółów, ale nie zmienia podstawowego znaczenia zdania głównego.
Wyjątki i inne uwagi
- „Which” może być stosowane również do odniesień do całych zdań, a nie tylko do rzeczowników (np. She missed the train, which was a big problem).
- „That” nie jest używane po przyimkach (np. the book in which zamiast the book in that).
Kiedy można pominąć which or that?
Relative clauses, czyli zaimki względne (who, which, that) można pominąć w zdaniach, gdy pełnią one funkcję dopełnienia (nie są podmiotem zdania względnego).
Przykład:
- The book that I bought is great. ➔ The book I bought is great.
- The cake which she made was delicious. ➔ The cake she made was delicious.
Nie można jednak pominąć zaimka, gdy pełni on funkcję podmiotu w zdaniu względnym.
Przykład:
- The person who called me is waiting. (Nie można pominąć „who”)
Przyimek w zdaniach względnych – co z nim zrobić?
W zdaniach względnych, przyimek może występować przed zaimkiem względnym lub na końcu zdania względnego. Konstrukcje z przyimkiem na końcu zdania są konstrukcjami potocznymi, a te z przyimkiem przed zaimkiem są stosowane w mowie formalnej.
Formalna konstrukcja (przyimek przed zaimkiem):
- The company for which I work is international.
- The book about which we talked is here.
Nieformalna konstrukcja (przyimek na końcu):
- The company which I work for is international.
- The book which we talked about is here.
Which vs that exercises
Gotowy/a na krótki test swoich umiejętności? Trzymamy kciuki!
Wybierz „which” lub „that”
- The car ___ he drives is very expensive.
- The flowers, ___ she bought yesterday, are already wilting.
- The painting ___ was stolen last year has been recovered.
- This is the kind of music ___ I really enjoy.
- The building ___ collapsed during the storm was very old.
- The movie, ___ we watched last night, was really boring.
- I don’t like books ___ are too predictable.
- The recipe ___ you shared with me was delicious.
- Her ring, ___ she lost at the beach, was found by a passerby.
- The road ___ leads to the village is closed for repairs.
- The decision ___ he made changed his life completely.
- The hotel, ___ is located near the beach, has excellent reviews.
- I have a friend ___ speaks three languages fluently.
- The cake ___ she baked for my birthday was fantastic.
- The concert, ___ we attended last weekend, was a huge success.
- The car _____ I bought last week is very fast.
- The movie _____ we watched yesterday was fascinating.
- The laptop _____ he uses for work is broken.
- My phone, _____ has a cracked screen, still works fine.
- The house _____ is at the end of the street has been sold.
- The book _____ you recommended is out of stock.
- The cake _____ she made for the party was delicious.
- The shoes _____ are on sale are very expensive.
- The document, _____ I left on the desk, is important.
- The advice _____ he gave me was very helpful.
Odpowiedzi
- that
- which
- that
- that
- that.
- which
- that
- that
- which
- that
- that
- which
- that
- that
- which
- that
- that
- that
- which
- that
- that
- that
- that
- which
- that
Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko swobodnie posługiwało się angielskim i rozumiało różnice między często używanymi strukturami gramatycznymi, takimi jak „which”, „that”, to zapisz je do szkoły językowej Novakid.
Prowadzimy zajęcia dostosowane do wieku i umiejętności uczniów. Zapraszamy na nie wszystkie dzieci w wieku od 4 do 12 lat – także te, które rozpoczynają naukę zupełnie od zera! Wierzymy, że skuteczna nauka to przede wszystkim świetna zabawa, dlatego oferujemy dzieciom innowacyjny program nauczania stworzony przez nauczycieli-pasjonatów i pedagogów. Zaufało nam ponad 500 000 rodziców!
Zapraszamy również na bezpłatną lekcję próbną angielskiego online. Sprawdzisz w ten sposób, jak przebiegają nasze zajęcia i dowiesz się więcej o naszej ofercie.