Przysłowia polskie dla dzieci, które musisz poznać! 

Przysłowia polskie to skarbnica wiedzy o życiu, tradycji, relacjach międzyludzkich i codziennych wyzwaniach. Ich korzenie sięgają czasów, gdy mądrości życiowe przekazywano ustnie, a ludzie polegali na prostych i zrozumiałych formach wyrazu. Przysłowia pomagały w zrozumieniu zjawisk przyrody, ludzkich zachowań i podstawowych zasad życia.

W codziennym życiu przysłowia mogą być świetnym narzędziem wychowawczym. Możesz w ten sposób przekazywać dzieciom wiedzę o tym, jak należy postępować w różnych sytuacjach, używając prostego języka, który łatwo zapamiętać.

Przygotowaliśmy listę 15 polskich przysłów wraz z ich znaczeniem. Daj znać w komentarzu, czy znałeś/aś je wszystkie! 

1. „Apetyt rośnie w miarę jedzenia”

To przysłowie jest doskonałym przykładem na to, jak nasze potrzeby i pragnienia zmieniają się w miarę posiadania. Początkowo zadowalamy się małymi rzeczami, jednak z czasem, gdy dostajemy to, czego chcieliśmy, nasze oczekiwania wobec życia dalej rosną. 

Przysłowie to jest także odniesieniem do ludzkiej chciwości – w wielu sytuacjach przestajemy cieszyć się z tego, co mamy, a zamiast tego skupiamy się na tym, czego nam brakuje. Możesz wykorzystać tę mądrość, aby uczyć dziecko wartości, takich jak umiar, cierpliwość i umiejętność cieszenia się z tego, co się ma. Warto tłumaczyć, że nie zawsze trzeba dążyć do wielkich rzeczy, żeby być prawdziwie szczęśliwym. 

2. „Bez pracy nie ma kołaczy”

Przysłowie to jest jednym z tych, które w prostych słowach przekazuje uniwersalną prawdę o życiu. Zawiera w sobie istotę pracy i wysiłku, który jest konieczny do osiągnięcia sukcesu. Każda rzecz wymaga bowiem pracy, poświęcenia i zaangażowania. Bez wysiłku, nie można spodziewać się efektów, które przyniosą nam satysfakcję.

Dla dzieci to doskonała lekcja, by nie oczekiwały, że wszystko przyjdzie łatwo. Przysłowie uczy je, że aby osiągnąć coś większego, trzeba najpierw włożyć wysiłek i nie poddawać się, gdy napotykamy trudności. Ważna jest tutaj przede wszystkim pracowitość i odpowiedzialność. 

3. „Co dwie głowy, to nie jedna”

To przysłowie mówi o sile współpracy i wartości, jaką daje wspólne myślenie. Dwóch ludzi, posiadających różne perspektywy, jest w stanie znaleźć lepsze rozwiązanie niż jedna osoba działająca samodzielnie. Współpraca jest niezwykle ważna w życiu codziennym i w nauce. Warto to przysłowie przekazać dzieciom, ucząc je, że należy współdziałać z innymi, dzielić się swoimi pomysłami i korzystać z doświadczeń innych. Wspólne rozwiązywanie problemów sprawia, że stajemy się bardziej kreatywni, a także uczymy się odpowiedzialności za wyniki swojej pracy. 

4. „Darowanemu koniowi w zęby się nie zagląda”

To przysłowie w bardzo obrazowy sposób przypomina nam, że nie należy krytykować prezentu, nawet jeśli ten nie za bardzo nam się podoba. Szanujmy to, co dostajemy, szczególnie jeśli jest to ofiarowane z dobroci serca. Przysłowie to mówi nam, jak ważna w życiu codziennym jest wdzięczność. 

5. „Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść”

Powiedzenie to można rozumieć w taki sposób, że jeśli zbyt wiele osób zajmuje się tą samą rzeczą, to najczęściej prowadzi to do chaosu i problemów. Ważne więc, żeby każdy miał swoją rolę i przydzielone zadanie. Przykład z kuchnią jest bardzo trafny – zbyt wiele osób krzątających się w tym samym miejscu będzie przeszkadzać, zamiast pomagać.

6. „Kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada”

To przysłowie przestrzega przed tym, by nie wykorzystywać innych, bo zło lubi do człowieka wracać. Dla dzieci jest to cenna lekcja o tym, jak ważna jest uczciwość i lojalność. Podobny sens niesie ze sobą inne polskie przysłowie: „Kto mieczem wojuje, od miecza ginie”. 

7. „Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu”

Powiedzenie, które tłumaczy nam, że czasami warto zadowolić się tym, co się już ma i się z tego cieszyć niż ciągle biec bez siebie w poszukiwaniu sukcesu. W życiu trzeba doceniać małe rzeczy, bo to często wystarcza, żeby być prawdziwie szczęśliwym. 

8. „Nie wszystko złoto, co się świeci”

To przysłowie ostrzega przed powierzchownym ocenianiem rzeczy i ludzi. Prawdziwa wartość bywa bowiem bardzo dobrze ukryta i czasami trzeba się postarać, żeby ją wydobyć. Powiedzenie to ma podobny sens do innego polskiego przysłowia: „Nie oceniaj książki po okładce”. Możesz wykorzystać to przysłowie, by nauczyć dziecko rozwagi i ostrożności w podejmowaniu decyzji. 

9. „Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał”

Przysłowie to mówi o tym, jak ważne jest nauczanie i wychowanie dzieci od najmłodszych lat. Im wcześniej dziecko nauczy się pewnych umiejętności i wartości, tym większa szansa, że sprosta ono różnym wyzwaniom w przyszłości. Nabyta w dzieciństwie wiedza procentuje przez całe życie, a niektórych rzeczy trudniej jest nauczyć się będąc już dorosłym. Rodzice mogą to przysłowie wykorzystać, by motywować dzieci do nauki i wytrwałości w dążeniu do swoich celów. 

10. „Każdy jest kowalem swojego losu”

Przysłowie, które mówi nam, że w życiu trzeba brać odpowiedzialność za własne decyzje. Nikt za nas nie sięgnie po nasze marzenia i nikt za nas nie zrealizuje naszych celów. Każda nasza decyzja ma wpływ na naszą przyszłość i warto o tym pamiętać. 

11. „Co ma wisieć, nie utonie”

To przysłowie wyraża przekonanie, że pewnych rzeczy nie można uniknąć, ponieważ są one nieuchronne. Los, okoliczności lub decyzje, które podejmujemy, prowadzą nas w określonym kierunku, na którego trajektorię nie mamy wpływu. To także przestroga przed niepotrzebnym martwieniem się o to, czego nie da się zmienić.

Dla dzieci to ważna lekcja o akceptacji i pogodzeniu się z tym, na co nie mają wpływu. Czasem warto bowiem skoncentrować się na rzeczach, które można zmienić, zamiast tracić energię na walkę z czymś, co i tak się stanie.

12. „Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz”

Przysłowie, które mówi nam, że nasze działania mają bezpośredni wpływ na to, co nas spotyka w życiu. Jeśli jesteś lekkomyślny, niedbały i arogancki wobec ludzi, to musisz się liczyć z konsekwencjami swoich decyzji. Powiedzenie to uczy, że to jak prowadzimy nasze życie ma realny wpływ na nasze relacje z ludźmi i sukcesy w życiu zawodowym.

13. „Nie od razu Kraków zbudowano”

To przysłowie przypomina, że wielkie rzeczy wymagają czasu, cierpliwości i pracy. Nie można osiągnąć wszystkiego od razu – sukcesy są wynikiem długotrwałego wysiłku i konsekwencji w działaniu. To także nauka o cierpliwości w dążeniu do celu.

Dla dzieci to przysłowie jest cenną lekcją o tym, że na efekty trzeba czasem poczekać. Uczy ich, że warto być wytrwałym i nie poddawać się, nawet jeśli coś wydaje się trudne lub czasochłonne. To przypomnienie, że każde wielkie osiągnięcie zaczyna się od małych kroków.

Rodzice mogą to przysłowie wykorzystać, aby wspierać dzieci w ich dążeniach, np. w nauce lub rozwijaniu pasji. Dzięki temu dzieci zrozumieją, że cierpliwość i regularność przynoszą najlepsze efekty.

14. „Jedna jaskółka wiosny nie czyni”

Co oznacza przysłowie jedna jaskółka wiosny nie czyni? Chodzi tutaj o ostrzeżenie przed zbyt pochopnymi wnioskami. Widok pierwszej jaskółki wiosną to znak nadchodzącej zmiany, ale nie oznacza ona, że zmiana ta już się dokonała. Podobnie w życiu – pojedynczy sukces, gest czy wydarzenie nie daje pełnego obrazu sytuacji. Przysłowie zachęca do cierpliwości i rozsądku w ocenie rzeczywistości. Ciekawostką jest tutaj fakt, że powiedzenie to ma korzenie w starożytności. Przypisywane jest Arystotelesowi, który odniósł się do zachowania jaskółek jako metafory ulotnych nadziei. 

15. „Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą”

Przysłowie to mówi o tym, że każda decyzja i każde działanie mają swoje konsekwencje. Kiedy decydujemy się na jakieś zmiany, musimy liczyć się z konsekwencjami. Można to powiedzenie rozumieć też tak, że jeśli dążymy do jakiegoś celu, to zawsze po drodze czekać nas będą liczne trudności. przypomnienie, że czasem trudności są nieuniknione, gdy dążymy do celu. Możesz wykorzystać to przysłowie, aby nauczyć dziecko świadomego podejmowania decyzji. 

Poniżej wyjaśnienie powiedzeń, które często słyszy się w Polsce podczas nowego roku: 

• „Nowy Rok – nowy krok” – symbolizuje nowy początek i nadzieję na lepszą przyszłość. Ludzie mówią tak, żeby zachęcić do podejmowania nowych wyzwań.
• „Jak Nowy Rok, taki cały rok” – wskazuje na to, że sposób, w jaki spędzimy pierwszy dzień roku, może wpływać na kolejne miesiące. Dlatego tak ważne, aby w Nowy Rok być w dobrym nastroju i otaczać się pozytywnymi ludźmi.
• „W Nowy Rok przybywa dnia na barani skok” – przysłowie to nawiązuje do przesilenia zimowego i symbolizuje wydłużanie się dnia. Jest związane z nadzieją, bo oto gdzieś daleko na horyzoncie zaczyna majaczyć wiosna. 

Najpopularniejsze przysłowia o zdrowiu to: 

• „W zdrowym ciele zdrowy duch” – przysłowie podkreśla związek między zdrowiem fizycznym a samopoczuciem psychicznym. Jego przesłanie jest proste: dbając o ciało, dbamy również o swoje emocje i zdolność do radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami.
• „Sport to zdrowie” – przysłowie przypomina, że sport wzmacnia organizm, poprawia krążenie krwi i wspiera odporność. Jest również przestrogą przed prowadzeniem siedzącego trybu życia.
• „Kto nie wyda na kucharza, ten wyda na lekarza” – mądrość ta przypomina, że warto inwestować w jakość jedzenia i zdrową dietę, bo oszczędzanie na jedzeniu może skutkować problemami zdrowotnymi.

W Polsce dość często wykorzystuje się zabawne powiedzonka związane z dniami tygodnia, takie jak: 

• „Zapnij rozporek, bo dziś nie wtorek” – humorystyczne powiedzenie, które przypomina o codziennych drobnych obowiązkach.
• „Jaki piątek, taki świątek” – przysłowie wskazuje, że sposób przygotowania do czegoś wpływa na efekt końcowy.

W Polsce bardzo często wykorzystujemy przysłowia, które mają odniesienie do codziennego życia. Do najpopularniejszych należą: 

• „Co ma być, to będzie” – bo na pewne rzeczy po prostu nie ma się wpływu i trzeba je zaakceptować i się z nimi mierzyć. 
• „Pieniądze szczęścia nie dają” – uczy, że prawdziwa radość pochodzi z relacji i wewnętrznego spokoju, a nie z bogactwa.
• „Kogo Pan Bóg chce zgubić, temu najpierw rozum odbiera” – brak możliwości myślenia jest najgorszą karą, jaką można sobie wyobrazić.
• „Lepszy mądry wróg niż głupi przyjaciel” – bo głupota jest najgroźniejszym wrogiem.
• „Mądrej głowy włos się nie trzyma” – pocieszenie dla osób, które zmagają się z przedwczesnym łysieniem.
• „Bogatemu diabeł dzieci kołysze” – przysłowie głoszące, że ludziom bogatym zawsze sprzyja szczęście.
• „Po winie rozum w głowie ginie” – spożycie wina nie sprzyja podejmowaniu racjonalnych decyzji. Takie samo znaczenie ma inne polskie przysłowie: „Od wódki rozum krótki”.
• „Łut szczęścia lepszy niż funt rozumu” – przewrotne przysłowie, które mówi, że lepiej mieć w życiu szczęście niż być mądrym.
• „Stara miłość nie rdzewieje” – powiedzenie, według którego dawna miłość nigdy nie przemija.
• „Kłamstwo ma krótkie nogi” – stare przysłowie, według którego kłamstwo prędzej czy później zawsze wychodzi na jaw.
• „Kto się mądrzejszym czuje, ten głupszemu ustępuje” – aby załagodzić spór mądrzejsza osoba nie upiera się, aby za wszelką cenę trzymać się swojego zdania.

Wiele polskich przysłów ma związek z różnymi zwierzętami. Najczęściej słyszy się takie powiedzenia jak: 

• „Nie kupuj kota w worku” – przestroga przed podejmowaniem decyzji bez pełnej wiedzy o ich konsekwencjach.
• „Krowa, która dużo ryczy, mało mleka daje” – osoby, które się przechwalają najczęściej niewiele robią. 
• „Wybierać się jak sójka za morze” – gdy zwlekamy z jakimiś działaniami, które już dawno powinniśmy podjąć. 

Przysłowia to doskonały sposób na rozwijanie wyobraźni, języka i wartości w życiu dziecka. Ale co, jeśli Twoje dziecko mogłoby wzbogacić te umiejętności także w języku angielskim? Dzięki platformie Novakid Twoja pociecha nie tylko nauczy się nowego języka, ale także zdobędzie pewność siebie i otworzy się na świat.

Zajęcia w Novakid to:

• Indywidualne podejście – lekcje dostosowane do poziomu Twojego dziecka.
• Nauka przez zabawę – interaktywne metody, które angażują i inspirują.
• Komfort nauki w domu – brak dojazdów – oszczędzasz czas i pieniądze.

Zapisując dziecko na zajęcia, inwestujesz w jego przyszłość. Znajomość angielskiego to nie tylko lepsze wyniki w szkole, ale także możliwość łatwiejszego porozumiewania się na całym świecie. Rozpocznijcie wspólną przygodę z językiem już dziś – zaufaj Novakid i przekonaj się, jak szybko Twoje dziecko osiągnie sukces!

Zapraszamy na bezpłatną lekcję próbną!