Only i just – wszystko, co musisz wiedzieć o słowach „tylko” i „dopiero”

Na początek musimy wyjaśnić, jakie jest podstawowe znaczenie tych dwóch słów, bo zmiennych jest tutaj całkiem sporo.

Co znaczy just po polsku? 

Just tłumaczyć można na kilka sposobów:

1. Tylko (synonim wyłącznie) – podkreśla ograniczenie czegoś.

• I just want a coffee. (Chcę tylko kawy.)

2. Właśnie – odnosi się do czynności, które miały miejsce przed chwilą.

• I’ve just finished my homework. (Właśnie skończyłem odrabiać lekcje.)

3. Dokładnie/tylko tyle – wzmacnia siłę wypowiedzi.

• This is just what I needed! (To dokładnie to, czego potrzebowałem!)
• This cake tastes just like the one my grandma used to make. (To ciasto smakuje dokładnie tak, jak to, które piekła moja babcia.)

4. Po prostu – w zależności od sytuacji

• It’s just even very strange how things turned out. (To po prostu nawet bardzo dziwne, jak się sprawy potoczyły.)

Co znaczy only po polsku? 

Only tłumaczy się najczęściej jako „dopiero” po angielsku. Słowo to ma także kilka zastosowań, choć zwykle jego głównym zadaniem jest wskazanie ograniczenia.

1. Wyłącznie/jedynie – zwraca uwagę na to, że coś jest ograniczone do jednej rzeczy, osoby lub sytuacji.

• This room is only for friends, turn around if you’re not one of them. (Ten pokój jest wyłącznie dla przyjaciół, zawróć, jeśli nie jesteś jednym z nich.)

2. Dopiero – odnosi się do niewielkiego zakresu czasowego lub ilościowego.

• He’s only 10 years old, but he’s already a great pianist. (On ma dopiero 10 lat, ale już jest świetnym pianistą.)

Only i just po angielsku oznaczają zupełnie co innego, ale w języku polskim różnice te nie są aż tak zauważalne. Oba słowa mogą bowiem zmieniać znaczenie zdania w zależności od tego, gdzie zostaną umieszczone.

• I just called to say hello. (Tylko zadzwoniłem, żeby się przywitać.)
• I called just to say hello. (Zadzwoniłem właśnie po to, żeby się przywitać.)
• I only called to say hello. (Zadzwoniłem jedynie po to, żeby się przywitać.)

Just i only w kontekście czasu

Zarówno just, jak i only mogą być używane w odniesieniu do czasu, ale robią to w różny sposób.

Just w czasie teraźniejszym i przeszłym

• W czasie teraźniejszym ciągłym często oznacza „właśnie w tej chwili”:

He’s just leaving. (Właśnie wychodzi.)

• W czasie przeszłym używa się go, by wskazać na niedawno zakończoną czynność:

She just left. (Właśnie wyszła.)

He just left and is not coming back for many reasons. (Właśnie wyszedł i nie wróci z wielu powodów.)

Only w odniesieniu do czasu

• Only wskazuje na ograniczenie czasowe:

He arrived only yesterday. (Przyjechał dopiero wczoraj.)

• Może też podkreślać moment:

He only started working last week, as one of the first in the team. (Zaczął pracować dopiero w zeszłym tygodniu, jako jeden z pierwszych w zespole.)

Pozycja tych słów w zdaniu ma kluczowe znaczenie dla jego sensu. Może zmieniać znaczenie wypowiedzi i wpływać na jej odbiór.

Pozycja just w zdaniu

Just jest niezwykle elastycznym słowem i może występować w różnych częściach zdania, zmieniając swój sens w zależności od miejsca.

1. Przed czasownikiem głównym
   Służy do wyrażania czynności, która właśnie miała miejsce.

• I just finished my homework. (Właśnie skończyłem pracę domową.)
• She just left the house. (Właśnie wyszła z domu.)
• We just talked about this yesterday. (Rozmawialiśmy o tym dopiero wczoraj.)

2. Przed przymiotnikiem lub przysłówkiem
Podkreśla intensywność lub dokładność.

• This is just perfect! (To jest po prostu idealne!)
• He was driving just fast enough to make me nervous. (Jechał wystarczająco szybko, by mnie zdenerwować.)
• She looks just amazing in that dress. (Wygląda po prostu niesamowicie w tej sukience.)

3. Przed frazą czasową
Odnosi się do konkretnego momentu.

• I got here just in time. (Dotarłem tu dokładnie na czas.)
• He arrived just before the meeting started. (Przybył tuż przed rozpoczęciem spotkania.)
• They called me just as I was leaving. (Zadzwonili do mnie dokładnie w momencie, gdy wychodziłem.)

Pozycja only w zdaniu

Only jest bardziej restrykcyjne i często ogranicza znaczenie wypowiedzi.

1. Przed czasownikiem
Określa, że czynność dotyczy wyłącznie jednej rzeczy.

• I only drink coffee in the morning. (Piję kawę tylko rano.)
• She only wanted to help. (Chciała tylko pomóc.)
• We only need one more signature. (Potrzebujemy tylko jeszcze jednego podpisu.)

2. Przed podmiotem lub frazą rzeczownikową
Ogranicza znaczenie do jednej konkretnej osoby, rzeczy lub grupy.

• Only John knows the truth. (Tylko John zna prawdę.)
• This offer is valid for only new customers. (Ta oferta jest ważna wyłącznie dla nowych klientów.)
• Only the brave can survive in such conditions. (Tylko odważni mogą przetrwać w takich warunkach.)

3. Przed przysłówkami lub okolicznikami czasu
Podkreśla wyłączność w określonym czasie lub sposobie.

• I arrived only yesterday. (Przyjechałem dopiero wczoraj.)
• The shop is open only on weekends. (Sklep jest otwarty tylko w weekendy.)

Prawidłowe stosowanie kolokacji pozwala lepiej zrozumieć, w jakich sytuacjach te słowa pojawiają się naturalnie.

Kolokacje z just

1. Just in case (Na wszelki wypadek)

• Take an umbrella just in case it rains. (Weź parasol na wszelki wypadek, gdyby padało.)

2. Just because (Tylko dlatego, że / po prostu dlatego, że)

• Just because it’s hard doesn’t mean you should give up. (To, że jest trudno, nie oznacza, że masz się poddać.)

3. Just as well (Równie dobrze)

• It’s just as well we left early, the traffic was terrible. (Równie dobrze mogliśmy wyjść wcześniej, bo był okropny ruch.)

Kolokacje z only

1. Only child (Jedynak)

• She’s an only child and often feels lonely. (Jest jedynaczką i często czuje się samotna.)

2. Only if (Tylko jeśli)

• You can go out only if you finish your homework. (Możesz wyjść, tylko jeśli skończysz pracę domową.)

3. Only just (Dopiero co)

• He only just arrived. (Dopiero co przyjechał.)

Wyrażenie „just do it” oznacza po prostu „po prostu to zrób”. To zachęta, by działać bez zastanawiania się, odkładania czy wahania. Z kolei wyrażenie „just now” oznacza po polsku „przed chwilą” lub „dopiero co” i jest używane do wskazania, że coś wydarzyło się bardzo niedawno. Na przykład:

• He left the office just now. (Wyszedł z biura przed chwilą.)

Wielu uczących się angielskiego myli te słowa, ponieważ w polskim często występują jako synonimy.

1. Używanie ich zamiennie

• BŁĄD: I only arrived in time. (Dotarłem wyłącznie na czas.)
  POPRAWNIE: I just arrived in time. (Dotarłem dokładnie na czas.)

2. Zła pozycja w zdaniu

• BŁĄD: He only can come tomorrow. (On tylko może przyjść jutro.)
  POPRAWNIE: He can only come tomorrow. (On może przyjść tylko jutro.)

3. Zbyt dosłowne tłumaczenie

• BŁĄD: It’s just one car here. (Jest tylko jeden samochód tutaj.)
  POPRAWNIE: There’s only one car here. (Jest tu tylko jeden samochód.)

Idiomy to gotowe zwroty, które sprawiają, że język brzmi bardziej naturalnie. Poniżej znajdziesz więcej idiomów z just i only wraz z przykładami użycia.

Idiomy z just

1. Just what the doctor ordered (Dokładnie to, czego potrzeba)

• This vacation is just what the doctor ordered. (Te wakacje to dokładnie to, czego potrzebuję.)
• A good night’s sleep is just what the doctor ordered. (Dobra noc snu to właśnie to, czego potrzebuję.)

2. Just around the corner (Tuż za rogiem / niedaleko w czasie)

• Spring is just around the corner. (Wiosna jest tuż za rogiem.)
• The hotel is just around the corner from the station. (Hotel znajduje się tuż za rogiem od stacji.)

3. Just for show (Na pokaz)

• The fancy decorations were just for show. (Te eleganckie dekoracje były tylko na pokaz.)
• He’s wearing that watch just for show. (On nosi ten zegarek tylko na pokaz.)

4. Just my luck (Moje szczęście – ironicznie)

• It started raining as soon as we left – just my luck! *(Zaczęło padać, jak tylko wyszliśmy – moje szczęście!)
• The train is delayed again, just my luck. (Pociąg znowu jest opóźniony, moje szczęście.)

5. Just in case (Na wszelki wypadek)

• Bring a jacket, just in case it gets cold. (Weź kurtkę na wszelki wypadek, gdyby zrobiło się zimno.)
• I saved the file twice, just in case. (Zapisałem plik dwa razy na wszelki wypadek.)

Idiomy z only

1. Only a matter of time (To tylko kwestia czasu)

• It’s only a matter of time before they find out. (To tylko kwestia czasu, zanim się dowiedzą.)
• The changes will come, it’s only a matter of time. (Zmiany nadejdą, to tylko kwestia czasu.)

2. Only have eyes for (Być zainteresowanym tylko kimś jednym)

• He only has eyes for his girlfriend. (Interesuje go tylko jego dziewczyna.)
• He only has eyes for his career at the moment. (Obecnie interesuje go tylko jego kariera.)

3. Only time will tell (Tylko czas pokaże)

• Only time will tell if this decision was right. (Tylko czas pokaże, czy ta decyzja była słuszna.)
• We’re not sure if it will work – only time will tell. (Nie jesteśmy pewni, czy to zadziała – tylko czas pokaże.)

4. If only (Gdyby tylko)

• If only I had studied harder for the exam. (Gdybym tylko uczył się pilniej do egzaminu.)
• If only we had more time, we could visit more places. (Gdybyśmy tylko mieli więcej czasu, moglibyśmy odwiedzić więcej miejsc.)

5. Only too happy (Bardzo chętny)

• I’m only too happy to help you with this project. (Bardzo chętnie pomogę ci w tym projekcie.)
• They were only too happy to join us for dinner. (Bardzo chętnie dołączyli do nas na kolację.)

Każdy rodzic pragnie, by jego dziecko swobodnie komunikowało się po angielsku. Zajęcia w Novakid to najlepszy sposób, by osiągnąć ten cel!

• Lekcje prowadzone przez doświadczonych nauczycieli.
• Nauka w formie zabawy – bez stresu i z uśmiechem!
• Indywidualne podejście, dostosowane do potrzeb każdego dziecka.
• Zajęcia online w dogodnym dla Ciebie czasie.

Zapisz swoje dziecko na darmową lekcję próbną już dziś i przekonaj się, że nauka angielskiego może być przyjemna i efektywna. Otwórz przed nim drzwi do nowych możliwości!

Sprawdź swoją wiedzę w przygotowanym przez nas quizie!

Zadanie 1: Wstaw just lub only w odpowiednie miejsce

1. I ___ want a cup of tea, nothing more.
2. He arrived ___ five minutes ago.
3. He works ___ three hours a day.
4. It’s ___ a small scratch, nothing serious.
5. We were ___ in time for the movie.