Czym jest Metoda Montessori i dlaczego warto

Table of contents

Jako rodzice, zapewne wiele razy słyszeliście o Metodzie Montessori w kontekście przedszkola czy szkoły dla swojej pociechy. Metoda Montessori to często poruszany temat przez rodziców, który skłania do ożywionej dyskusji. Na znaki informujące o nauczaniu Metodą Montessori w określonej placówce można się natknąć nawet podczas codziennego spaceru po mieście.

Nic dziwnego, ta metoda nauki zyskuje coraz większą popularność w Polsce i coraz więcej rodziców decyduje się na to, aby wprowadzić Metodę Montessori w domu lub wysłać dziecko do przedszkola i szkoły, gdzie Metodą Montessori jest powszechnie stosowana. Przed podjęciem tak ważnej decyzji o wyborze ścieżki edukacji dla naszego dziecka, warto dowiedzieć się nieco więcej o różnych możliwościach. Dlatego dzisiaj przybliżamy Metodę Montessori.

Dowiedz się czym dokładnie jest Metoda Montessori oraz przez kogo została wymyślona i rozpropagowana. Poznaj metody nauki stosowane w nauczaniu Montessori i sprawdź co inni rodzice uważają za wady i zalety tej metody. Ponadto, aby dziecko poznawało świat i skutecznie uczyło się na przykład języka angielskiego, możesz wprowadzić Metodę Montessori w domu. Sprawdź koniecznie jak to zrobić!

Czym jest Metoda Montessori?

Metoda Montessori została po raz pierwszy opracowana i zastosowana przez włoską lekarkę Marię Montessori. Dzięki jej bacznemu obserwowaniu rozwoju dziecka z punktu widzenia lekarza oraz stworzeniu autorskiego podejścia do nauczania dzieci, w którym edukacja jest oparta na naukowej obserwacji dzieci, udało się stworzyć kompleksowy program nauczania zwany właśnie Metodą Montessori.

Obecnie Metoda Montessori jest stosowana już od ponad 100 lat w różnych krajach na całym świecie, w tym również w Polsce. Niektórzy krytycy metody przyznają, że niektóre jej rozwiązania są staroświeckie i nieprzystające dla edukacji XXI wieku, jednak propagatorzy metody wskazują na jej uniwersalne elementy, które z powodzeniem mogą być stosowane we współczesnych czasach.

Istota nauczania przy pomocy Metody Montessori opiera się na twierdzeniu, że każde dziecko jest inne i powinno rozwijać się według stworzonych przez siebie indywidualnych planów rozwojowych. W owych planach zapisuje się osobiste możliwości dziecka, jego kompetencje i umiejętności, które umożliwiają dziecku późniejszą bardziej samodzielną i efektywną naukę.

Sprawdź też nasze poprzednie wpisy: o metodzie Total Physical Response oraz różnicach między metodami Callana i Berlitza.

Na czym polega pedagogika Montessori?

Według Marii Montessori pedagogika, zwłaszcza w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym powinna być przeniknięta duchem miłości, humanitaryzmu i tolerancji. Najważniejsze miejsce zawsze zajmuje dziecko, a podstawową formą nauki jest zabawa i indywidualne zdobywanie najróżniejszych doświadczeń przez dziecko. Metoda Montessori pozwala na uporządkowane przejście od zabaw do nauki i elementów pracy oraz na odwrót. Metoda ta opiera się na tym, co interesuje samo dziecko, co pobudza jego ciekawość i co sprawia mu satysfakcję. Eksperci są zgodni, że te elementy prowadzą dziecko do sukcesu w przyszłości.

Ponadto, zgodnie z zasadami wyznawanymi przez Martę Montessori, w wychowaniu należy zawsze uwzględniać uwzględniać naturalne prawa rozwoju, naturalne reakcje i naturalne tendencje występujące w zachowaniu wszelkich istot żywych. W Metodzie Montessori nacisk zatem kładziony jest na poznawanie i opanowywanie rzeczywistości otaczającej człowieka poprzez nie tylko intelekt, ale również przez emocje i instynkty. Kluczowe jest tutaj stwierdzenie, że jeśli wychowanie będzie dostosowane do naturalnego rozwoju dziecka, wówczas pociecha poczuje samodzielnie potrzebę zdobywania wiedzy.

Jakie zatem są dzieci montessoriańskie? To istoty skoncentrowane na swoich zadaniach i dążące do samodzielności, budujące wiarę we własne możliwości i ufnie patrzące na świat. Dzieci uczące się Metodą Montessori są odpowiedzialne, potrafią współczuć drugiemu, są chętne do pomocy i mają dużą potrzebę angażowania się w inicjatywy społeczne. Są pełne cierpliwości i nie ma dla nich rzeczy niemożliwych. Dzieci Montessori to w końcu dzieci znające wartości szacunku i honoru oraz potrafiące wyrażać je wobec siebie nawzajem. Takie dzieci są po prostu wszechstronne i radosne!

Jak działa pedagogika Metodą Montessori?

Metoda Montessori bazuje na pewnych określonych zasadach stworzonych przez jej założycielkę. Do tych zasad pedagogicznych, których należy przestrzegać podczas nauki Metodą Montessori zaliczamy:

Zasada swobodnego wyboru – w obrębie przygotowanego otoczenia dziecko samo wybiera sobie przedmiot działań i samo ustala tempo i czas uczenia się oraz stopień trudności. Również do dziecka należy wybór ewentualnego partnera do pracy.
Zasada swobodnego wyboru materiału – w sali wszystkie materiały są zawsze dostępne, a dziecko samodzielnie podejmuje decyzję, z którym materiałem będzie pracować.
Zasada swobodnego wyboru miejsca pracy – dziecko pracuje tam, gdzie samo zdecyduje i gdzie pozwalają na to granice rozsądku nauczyciela i możliwości organizacyjnych.
Zasada swobodnego wyboru czasu pracy – decyzję o czasie pracy pozostawiamy dziecku.
Zasada swobodnego wyboru formy pracy – dziecko samodzielnie wybiera temat pracy, pracuje wtedy, kiedy chce i będzie pracowało tak długo, jak długo praca ta będzie dla niego atrakcyjna i będzie sprawiała mu przyjemność.
Zasada porządku – każdy przedmiot w klasie ma swoje miejsce – skąd został wzięty, tam zostaje odniesiony.
Zasada ograniczenia – dzieci nie mogą robić tego co chcą i nie są partnerami nauczyciela. Ograniczeniu podlegają wszystkie elementy życia grupy.
Zasada izolowania trudności – każdy przedmiot z którym pracuje dziecko ma służyć pracy tylko z jednym określonym pojęciem. Jeśli dziecko pracuje nad wielkościami, to nie zajmuje się jednocześnie kolorami, bo do tego został stworzony inny materiał.
Zasada transferu – informacje, kompetencje, umiejętności opanowane podczas pracy z materiałem dziecko przenosi na otoczenie.
Zasada własnego działania i powtarzania – dziecko rozwija się zgodnie z programem wyznaczonym własnymi zainteresowaniami, potrzebami, możliwościami intelektualnymi, fizycznymi. Jeśli dziecko potrzebuje powtarzania czynności, nie ma w tym nic złego.
Zasada samokontroli – dzieci samodzielnie mogą stwierdzić czy daną pracę wykonały dobrze czy źle oraz w którym miejscu nastąpiła ewentualna pomyłka i jak ją naprawić.

Nauka Metodą Montessori w domu

O ile nauczanie Metodą Montessori samodzielnie w domu wydaje się kuszącą opcją, o tyle realizacja wszystkich tych założeń w praktyce, w warunkach domowych jest już dość trudna do przeprowadzenia. Rodzice, którzy próbowali uczyć swoje dzieci Metodą Montessori wskazują, że takie podejście jest bardzo czasochłonne i wyczerpujące.

Czasem nawet całą noc można spędzić na samodzielnym przygotowywaniu konkretnych materiałów do zajęć w domu, a rano dziecko nagle zafascynuje się bardziej tym co dzieje się w kuchni, rozproszy się i nie będzie chciało sięgnąć po przygotowane pomoce naukowe. W przedszkolach i szkołach Montessori dziecko ma określone zasady, które powinny być skrupulatnie przestrzegane. W domu o wiele trudniej o dyscyplinę, a wprowadzone przez metodę ograniczenia są trudniejsze do zrealizowania.