Gramatyka czy słówka – co jest ważniejsze w nauce angielskiego i od czego zacząć naukę?

Na początkowym etapie nauki, zwłaszcza u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, słownictwo odgrywa rolę pierwszoplanową. Maluchy przyswajają język naturalnie – poprzez zabawę, anglojęzyczne bajki, piosenki czy opisywanie przedmiotów w otoczeniu. Jak wskazują badania Cambridge English, nauka przez kontekst pozwala najmłodszym zapamiętywać słówka 2x szybciej niż tradycyjne wkuwanie. W tym wieku wprowadzanie gramatyki jest nieefektywne, ze względu na niepełny rozwój umiejętności abstrakcyjnego myślenia.

Słownictwo jest również kluczowe w sytuacjach praktycznych, np. podczas podróży, gdy konieczne jest zadanie pytania czy złożenie prostego zamówienia. Lingwiści podkreślają, że 60% codziennej komunikacji opiera się na pojedynczych słowach i frazach, co potwierdza, że zdolność przekazania komunikatu – nawet bez idealnej struktury gramatycznej – jest priorytetem.

Rozpoczęcie nauki od słówek jest przy tym łatwiejsze i bardziej intuicyjne niż od gramatyki. Dzięki stopniowemu rozszerzaniu zasobu słów uczący się zyskują możliwość opisywania otoczenia i porozumiewania się w podstawowym zakresie. Proces ten wspierają metody pasywne, jak oglądanie filmów, czytanie książek czy słuchanie muzyki, które pozwalają mózgowi „wyłapywać” znane wyrazy i osadzać je w szerszym kontekście. Co istotne, słownictwo nie funkcjonuje w oderwaniu od gramatyki – już na wczesnym etapie nauki mimowolnie przyswajamy elementy struktury języka, np. poprzez obserwację kolokacji czy szyku zdań w dialogach.

Łącząc te elementy, jasne staje się, że głównym celem nauki jest skuteczna komunikacja, a słownictwo stanowi fundament do jej osiągnięcia – zarówno u dzieci, jak i osób uczących się języka dla praktycznych celów.

Z drugiej strony, bez solidnych podstaw gramatycznych nawet bogate słownictwo przypomina dom bez fundamentów.
Przykład? Zdanie „I go to supermarket yesterday” – choć zrozumiałe, błąd w czasie przeszłym (brak went) może być odczytany jako brak staranności, zwłaszcza w sytuacjach formalnych, takich jak prezentacje biznesowe.
W języku angielskim system czasów i aspektów (np. różnica między Present Perfect a Past Simple) jest znacznie bardziej złożony niż w polszczyźnie – podczas gdy polski operuje trzema czasami, angielski wykorzystuje ich aż 12. Dlatego już na poziomie średnio zaawansowanym (B1+) gramatyka stopniowo wysuwa się na pierwszy plan, a jej wczesne opanowanie pozwala na głębsze zrozumienie struktur językowych.

Co istotne, profesjonalny kontekst wymaga szczególnej dbałości o poprawność. Według raportu British Council, 70% pracodawców uznaje błędy gramatyczne w CV za przejaw braku profesjonalizmu – nawet przy specjalistycznym słownictwie. Wyobraźmy sobie kandydata na rozmowie rekrutacyjnej, który operuje tysiącem skomplikowanych terminów, ale myli podstawowe czasy. Taka osoba wypadnie gorzej niż ktoś, kto stosuje prostsze słownictwo, lecz buduje zdania bezbłędnie. Dlatego długofalowa nauka gramatyki, rozpoczęta jak najwcześniej, nie tylko wzmacnia klarowność komunikacji, ale też buduje wizerunek kompetencji – zarówno w życiu zawodowym, jak i codziennych rozmowach.

Rozpoczynając naukę angielskiego, warto zastanowić się, co będzie dla nas bardziej efektywne – gramatyka czy słownictwo? Odpowiedź na to pytanie zależy od kilku kluczowych czynników. Wiek, poziom zaawansowania, indywidualne predyspozycje, specyfika języka oraz cel nauki – to aspekty, które mają istotny wpływ na sposób przyswajania nowego języka.

1. Wiek ucznia

Decyzję o rozpoczęciu nauki od gramatyki lub słownictwa należy dostosować do wieku ucznia.
Przedszkolaki i najmłodsze dzieci powinny uczyć się angielskiego głównie przez zabawę, poznając w pierwszej kolejności słownictwo.
Natomiast starsi uczniowie i dorośli mogą uczyć się słówek w kontekście poznawanej gramatyki.

2. Poziom zaawansowania

Na początkującym poziomie zaawansowania poleca się postawić na słownictwo, aby przekazać komunikat. Jednak na bardziej zaawansowanym poziomie znajomość zasad gramatyki jest obowiązkowa.

3. Predyspozycje i umiejętności

To, czy naukę rozpocząć od słownictwa, czy od gramatyki, należy również dostosować do umiejętności ucznia i jego predyspozycji. Jeśli student jest wzrokowcem, łatwiej będzie mu uczyć się słówek na podstawie obrazków. Jeśli z kolei ma umysł ścisły, warto rozpocząć od nauki gramatyki.

4. Specyfika języka angielskiego

Jak wcześniej wspomnieliśmy, język angielski ma aż 12 czasów gramatycznych. Nauka słownictwa jest prostsza niż gramatyki, dlatego naturalnym wyborem jest rozpoczęcie właśnie od niej.

5. Cel nauki języka angielskiego

To czy najpierw będziemy się uczyć angielskiej gramatyki czy angielskiego słownictwa zależy także od tego, do czego ta znajomość języka ma nam posłużyć, jakie nadzieje wiążemy z poznaniem nowego języka i do czego chcemy dążyć. Jeżeli potrzebujemy języka angielskiego wyłącznie po to aby dogadać się z obcokrajowcami podczas codziennych, prostych sytuacji na zagranicznych wakacjach, w zupełności wystarczą nam pojedyncze słówka, bez kontekstu gramatycznego. Jak mówiliśmy wcześniej – chodzi tutaj tylko o przekazanie komunikatu. Jeżeli natomiast głównym celem nauki angielskiego ma być podjęcie studiów na zagranicznej uczelni czy zdobycie dobrze płatnej pracy, wówczas nie ma mowy o zaniedbywaniu zasad gramatyki i to właśnie od niej należy rozpocząć przygodę z językiem angielskim, aby spokojnie zdążyć opanować wszystkie jej zasady.

Mamy fantastyczny prezent dla Ciebie i dla Twojego dziecka!

Magiczna książeczka z opowiadaniami w dwóch językach

Subscribe

Wypełniając ten formularz, akceptujesz Regulamin i Politykę Prywatności Novakid

Przykładem połączenia obu aspektów może być nauka słówka „to book” (rezerwować) wraz z konstrukcją gramatyczną: „I’ve booked a flight” (Present Perfect podkreślający skutek działania). Taka kontekstowa nauka minimalizuje ryzyko utrwalania błędów i pokazuje, jak teoria przekłada się na praktykę.

Strategia dostosowana do poziomu
– Podstawowy (A1-A2): 70% słownictwo, 30% gramatyka (np. podstawowe czasy).
– Średnio zaawansowany (B1-B2): 50/50 – rozszerzanie słownictwa przy utrwalaniu zasad.
– Zaawansowany (C1+): 60% gramatyka (np. inwersja w zdaniach warunkowych), 40% słownictwo specjalistyczne.

Kluczowe rekomendacje
– Unikaj wkuwania list słówek – zamiast tego czytaj artykuły lub oglądaj filmy, notując nowe wyrażenia wraz z konstrukcjami gramatycznymi.
– Eksperymentuj z metodami, by znaleźć optymalną ścieżkę.
– Rozwijaj oba obszary równolegle – biegłość językowa wymaga harmonii między wiedzą leksykalną a umiejętnością budowania poprawnych struktur.

Nauka języka angielskiego to proces wymagający czasu i zaangażowania, w którym zarówno słownictwo, jak i gramatyka tworzą nierozłączny duet. Jak podkreśla prof. David Crystal, lingwistyczny autorytet: „Język to układanka, w której słowa są klockami, a gramatyka instrukcją ich łączenia. Bez jednego i drugiego nie zbudujesz sensownej całości”. Wybór między tymi dwoma elementami jest często fałszywym dylematem – kluczowe są indywidualne czynniki, takie jak wiek, predyspozycje, poziom zaawansowania, specyfika języka oraz cele nauki (np. small talk vs. eseje akademickie).

W Novakid prowadzimy programy nauki języka angielskiego dostosowane do początkujących uczniów już od 4. roku życia. Dzięki naszym zajęciom dzieci mogą uczyć się poprzez zabawę w przyjaznym i bezpiecznym środowisku, pod opieką wykwalifikowanej kadry nauczycieli, którzy są native speakerami.

Nauka z Novakid staje się fascynującą przygodą, która rozwija nie tylko umiejętności słownictwa, ale także gramatyki. Zachęcamy do skorzystania z bezpłatnej pierwszej lekcji próbnej, aby przekonać się, jak nasze metody mogą pomóc Twojemu dziecku w nauce angielskiego.