Czy małe dzieci powinny uczyć się języków obcych?

Na podstawie licznych przeprowadzonych badań, naukowcy są zdania, że mózg dziecka jest najbardziej chłonny i przyswaja najwięcej wiedzy między pierwszym, a trzecim rokiem życia. Tą tendencję gołym okiem zauważy każdy rodzic, któremu niedawno urodziło się dziecko. Wszak w tym „gorącym okresie” maluchy rozwijają się najszybciej i stale poznają nowe rzeczy. Postępy, które czynią, z dnia na dzień są spektakularne. Ich ciekawość świata jest ogromna, a pojęcie strachu i wstydu jeszcze całkowicie nieznane. To stwarza idealne warunki do nauki chodzenia, mówienia, jedzenia, nauki emocji oraz… nauki innych języków niż język ojczysty. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby elementy drugiego języka wprowadzać dziecku równolegle do nauki mówienia w ojczystym języku. Taka nauka języka obcego będzie dla dziecka czymś naturalnym, podobnie jak ma to miejsce w przypadku dzieci dwujęzycznych, które od urodzenia poznają jednocześnie dwa różne języki – język matki i ojca.

Od jakiego wieku można zacząć nauke języków obcych?
Wczesny wiek (1-3 lata) może być szczególnie korzystny ze względu na plastyczność mózgu, ale skuteczna nauka jest możliwa na każdym etapie rozwoju dziecka, pod warunkiem dostosowania metod do jego wieku i możliwości. Do 10 roku życia umysł dziecka wciąż zachowuje dużą plastyczność, dlatego nauka angielskiego i innych języków obcych rozpoczęta do 10 r.ż. dziecka wciąż będzie bardzo skuteczna. Po tym czasie dzieciom i dorosłym niestety trudniej jest uczyć się nowych rzeczy, a nauka języka obcego nie idzie już tak sprawnie i naturalnie jak na wcześniejszych etapach rozwoju. Dlatego też, jeżeli chcesz, aby Twoje dziecko w przyszłości sprawnie posługiwało się językami obcymi, zaleca się, aby naukę pierwszego języka (np. angielskiego) wprowadzić możliwie jak najszybciej (nawet od dnia narodzin dziecka), a do 10 roku życia wprowadzić drugi lub trzeci język obcy.

Istnieje wiele skutecznych metod nauki języka obcego dla dzieci, które nie mają nic wspólnego z nudnym ślęczeniem nad książkami, wypełnianiem ćwiczeń gramatycznych i uczeniem się długich list słówek na pamięć. O ile te metody mogą okazać się przydatne, gdy ktoś w dorosłym życiu próbuje szybko opanować język angielski lub inny język obcy, o tyle w przypadku dzieci (zwłaszcza kilkulatków) takie sposoby w ogóle się nie sprawdzą. U dzieci zdecydowanie lepiej jest wykorzystać ich naturalną chęć do zabawy i nieokiełznaną ciekawość świata. W przypadku kilkulatków świetnie sprawdzi się metoda nauki przez zabawę oparta na śpiewaniu piosenek, oglądaniu bajek po angielsku oraz licznych grach i zabawach ruchowych z językiem angielskim w tle.

Ponadto, naukowcy i językoznawcy z całego świata przez lata tworzyli swoje autorskie metody nauki języka angielskiego. Każda z tych metod kładzie nacisk na inne funkcje poznawcze dziecka i wykorzystuje je do zgłębienia tajników języka obcego. Poniżej kilka sprawdzonych metod, jak skutecznie uczyć dziecko języka obcego.

1. Metoda Helen Dorn

Metoda ta zakłada przyswajanie języka obcego, z pominięciem w procesie nauki języka ojczystego. Podczas zajęć metodą Helen Dorn dzieci mają kontakt tylko i wyłącznie z nauczanym językiem obcym. Wiele osób uważa, że taki sposób nauki jest najszybszy i najskuteczniejszy, bo wychodząc od prostych komunikatów dziecko stopniowo i w naturalny sposób zanurza się w brzmieniu i strukturze języka, przez co poznaje coraz to nowe i bardziej skomplikowane konstrukcje, a finalnie jest w stanie płynnie posługiwać się danym językiem.

2. Metoda Callana

Koncentruje się na rozwoju umiejętności komunikacyjnych dziecka. W metodzie Callana nacisk kładzie się na powtarzanie określonych zwrotów, co wiąże się z opanowywaniem wielu słów i długich zwrotów na pamięć. Metoda ta uczy głównie leksyki, a gramatyka jest uczona „przy okazji”.

3. Metoda Berlitza 

Metoda Berlitza nastawiona jest w całości na komunikację. Tutaj nauczycielami są głównie native speakerzy, którzy nieustannie zachęcają uczniów do mówienia w danym języku obcym. W tej metodzie liczy się przede wszystkim śmiałość w mówieniu oraz aktywne uczestnictwo. Nawet gdy uczeń spełnia błędy językowe, ważne jest to, że w ogóle podejmuje próbę przekazania komunikatu.

4. Metoda Sita

Metodę Sita rekomenduje się starszym dzieciom, które rozpoczynają naukę języka obcego po 10 roku życia oraz dorosłym. W tej metodzie uczeń zapamiętuje nowe słownictwo, korzystając z nagrań dźwiękowych. Tym samym uczy się prawidłowej wymowy w języku obcym. Metoda wymaga sporo koncentracji, jednak po osiągnięciu odpowiednich warunków do nauki jest bardzo skuteczna.

5. Total Physical Response

Total Physical Response (TPR) to skuteczna metoda nauki języka angielskiego, szczególnie polecana najmłodszym. Opiera się na angażowaniu całego ciała – dzieci reagują ruchem i gestami, pokazując, jak rozumieją dane słowa i wyrażenia. Dzięki temu nauka staje się naturalna i intuicyjna, co sprawia, że TPR doskonale sprawdza się podczas zajęć grupowych.

Rozpoczęcie nauki języka obcego w młodym wieku niesie ze sobą szereg korzyści, zarówno poznawczych, jak i emocjonalnych. Dzieci, dzięki naturalnej plastyczności mózgu, łatwiej przyswajają nowe słownictwo i struktury gramatyczne, co jednocześnie wzmacnia ich pamięć, koncentrację oraz zdolności komunikacyjne. Proces ten rozwija również funkcje wykonawcze, takie jak umiejętność planowania i organizacji, a także stymuluje kreatywność i elastyczność myślenia. Dzięki temu młodzi uczniowie lepiej radzą sobie z rozwiązywaniem problemów oraz rozwijają bogatą wyobraźnię.

Wczesne rozpoczęcie nauki języka sprzyja również budowaniu pewności siebie. Dzieci uczą się naturalnej wymowy i osiągają płynność językową w sposób mniej obciążający psychicznie, co z kolei motywuje je do dalszej pracy nad językiem. Co więcej, zdobyte umiejętności językowe przekładają się na lepsze wyniki w nauce innych przedmiotów, ponieważ uczniowie łatwiej przyswajają wiedzę w różnych dziedzinach. Wszystkie te aspekty razem tworzą solidne podstawy dla wszechstronnego rozwoju dziecka.