12 min - Czym są Phrasal Verbs?
- Przykłady phrasal verbs (PDF)
- Phrasal Verbs z „break”
- Phrasal Verbs z „bring”
- Phrasal Verbs z „carry”
- Phrasal Verbs z „check”
- Phrasal Verbs z „drive”
- Phrasal Verbs z „give”
- Phrasal Verbs z „go”
- Phrasal Verbs z „keep”
- Phrasal Verbs z „turn”
- Phrasal Verbs z „walk”
- Części mowy towarzyszące phrasal verbs
- Jak skutecznie uczyć się phrasal verbs?
- Phrasal verbs w rozmowach
- Najczęstsze błędy w używaniu phrasal verbs
- Phrasal verbs – rozwiąż test online!
Phrasal verbs, czyli czasowniki frazowe, to ważna część języka angielskiego. To w nich kryje się bogactwo znaczeń i niuansów. To dzięki nim Twój angielski stanie się bardziej potoczny i płynny, a mniej szkolny i sztywny. Dowiedz się, jak działają phrasal verbs i jak uczyć się ich skutecznie. Poznaj najważniejsze, najczęściej używane czasowniki frazowe.
Czym są Phrasal Verbs?
Phrasal verbs (czasowniki frazowe) to czasowniki (słowa opisujące czynności, np. „biegać”, „dawać”) połączone z dodatkowym słówkiem. Zestawienie tych dwóch elementów tworzy nowe wyrażenie o znaczeniu innym niż sens poszczególnych członów czasownika frazowego.
Phrasal verb musi mieć te dwie składowe:
- podstawowy czasownik
- oraz dodatkową cząstkę, którą najczęściej jest przyimek albo przysłówek.
Znaczenie „phrasala” często jest bardzo odległe od sensu jego dwóch elementów rozpatrywanych osobno. Przykładem może być „pick up”. „Pick” znaczy „wybierać”, ale „pick up [something]” to „podnieść [coś]”.
Separable phrasal verbs i inseparable phrasal verbs
Wyróżniamy separable phrasal verbs i inseparable phrasal verbs. Separable, czyli takie, które można rozdzielać oraz inseparable, czyli takie, których nie można rozdzielać. W przypadku tych pierwszych czasownik nie musi stać bezpośrednio przy dodatkowej cząstce. Może ona powędrować np. na koniec zdania. Taki zabieg nie jest możliwy na inseparable phrasal verbs. W ich przypadku obie części muszą być do siebie przytulone w zdaniu.
Phrasal verbs wymagające i niewymagające dopełnienia
Phrasal verbs można też podzielić na takie, które wymagają dopełnienia i nie wymagają dopełnienia. Te, które wymagają dopełnienia, nie mogą funkcjonować w zdaniu samodzielnie. Przykładem może być wspomniane „pick up [something]” („podnieść coś”). Nie wystarczy powiedzieć „pick up”, bo wówczas nie wiadomo, co jest podnoszone. Phrasal verbs niewymagające dopełnienia są w pełni samodzielne znaczeniowo i nie potrzebują żadnych uzupełnień. Przykładem może być „get up” (wstawać).
Jak działają czasowniki frazowe?
Najważniejszą właściwością czasowników frazowych jest to po ich utworzeniu otrzymujemy zupełnie nowe znaczenie niepowiązane ani z sensem czasownika bazowego, ani dodanej partykuły. Wiele z nich to tzw. idiomy, czyli wyrażenia, których nie można tłumaczyć dosłownie. Dodatkowym modyfikatorem znaczenia jest kontekst. Te same czasowniki frazowe mogą znaczyć co innego w różnych zdaniach. Nie ma więc prostej schematycznej metody opanowania phrasal verbs.
Jeśli chcesz odmieniać phrasal verb, robisz to tylko na jego głównym czasowniku. Dodatkowa cząstka pozostaje niezmieniona. W pytaniach i przeczeniach stosuje się czasowniki pomocnicze, a phrasal verb pozostaje nieodmieniony.
Warto podjąć trud nauczenia się phrasal verbs. Korzystanie z czasowników frazowych zwiększa płynność mówienia po angielsku i pozwala rozumieć bardzo dużo z potocznej angielszczyzny, a także filmów, seriali czy gier. Osoby anglojęzyczne chętnie czerpią z przebogatego zasobu phrasal verbs. Chcesz mówić jak native? Zacznij korzystać z nich i Ty!
Zapisz dziecko na angielski online z native speakerem w Novakid.
Przykłady phrasal verbs (PDF)
Poznaj najpopularniejsze phrasal verbs. Są to często stosowane wyrażenia, które przydają się na co dzień.
Phrasal verbs z „get”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| get up | wstać | I need to get up early tomorrow for my flight.
She usually gets up around 6 AM. |
| get on | wsiąść | Let’s get on the bus before it gets too crowded.
He got on the train and found a seat by the window. |
| get off | wysiadać | We need to get off at the next stop. She got off the plane and went to collect her luggage. |
| get away | uciekać | The thief tried to get away, but the police caught him.
Let’s get away from the city and go camping this weekend. |
| get back | wrócić | I can’t wait to get back home and relax.
He got back from his business trip last night. |
| get over | dojść do siebie | It took her a long time to get over her breakup.
He’s finally getting over his illness and feeling better. |
| get along | dogadywać się | They get along really well and have been friends for years.
I’m not sure if I can get along with my new boss. |
| get in | wejść | Hurry up and get in the car, we’re running late.
He got in the elevator and pressed the button for the 10th floor. |
| get out | wyjść | We need to get out of the house and get some fresh air.
She got out of the car and walked towards the store. |
| get through | przejść przez coś trudnego | I don’t know how I’m going to get through this difficult time.
She had to work hard to get through college and graduate. |
Phrasal verbs z „take”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| take off | zdejmować lub startować (w przypadku samolotu) | She took off her shoes and relaxed on the couch.
The plane is scheduled to take off at 10 AM. |
| take up | zająć się czymś nowym | I’m thinking of taking up painting as a hobby.
He decided to take up the offer of a new job. |
| take on | podjąć się | Our company is going to take on a new project next month.
He took on the challenge of climbing Mount Everest. |
| take over | przejąć np. kontrolę | The new CEO is going to take over the company next week.
The rebels plan to take over the capital city. |
| take out | wyjść z kimś, wynosić coś na zewnątrz | Let’s take out the trash before it starts to smell.
He took his girlfriend out for a romantic dinner. |
| take in | przyjąć np. gościa, zrozumieć | We’re going to take in some friends who need a place to stay.
I didn’t fully take in what he was saying. |
| take back | odwołać, zwrócić | I need to take back this shirt, it doesn’t fit me.
He wants to take back the words he said during the argument. |
| take away | zabierać, odbierać | The waiter will take away your plate when you’re finished.
The government decided to take away their right to vote. |
| take apart | rozebrać na części | He took apart the old computer to see how it worked.
She needs to take apart the bed frame to move it out of the room. |
| take after | być podobnym | The son takes after his father in terms of personality.
She doesn’t take after her mother’s musical talent. |
Phrasal verbs z „put”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| put on | założyć ubranie | She put on her coat and left the house.
He put on his favorite song and danced around the room. |
| put off | odłożyć na później | We need to put off the meeting until next week.
Don’t put off studying for the exam until the last minute. |
| put up | zawiesić, zamieścić | She put up some pictures on the wall.
They’re going to put up a new building in the downtown area. |
| put down | notować, zapisywać coś | He put down his thoughts in a journal.
She put the phone down after finishing the conversation. |
| put out | gasić, wyłączać np. światło | He put out the fire before it spread to the rest of the building.
She put out the lights before going to bed. |
| put away | odłożyć na miejsce, uporządkować | He put away the dishes after dinner.
She put away her clothes in the closet. |
| put through | przekazać połączenie, przeprowadzić przez coś trudnego | The operator put the call through to the CEO.
She had to put herself through a rigorous training program to prepare for the competition. |
| put forward | proponować, przedstawiać | He put forward a new proposal for the project.
She put her best foot forward during the job interview. |
| put together | złożyć coś, skompletować | He put together a model airplane over the weekend.
She put together a list of potential candidates for the job. |
| put in | zainstalować, włożyć coś | He put in a new light fixture in the kitchen.
She put in a lot of effort to finish the project on time. |
Phrasal verbs z „look”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| look after | opiekować się | She looks after her elderly parents.
He asked his neighbor to look after his dog while he was away. |
| look out | uważać, wyglądać np. przez okno | Look out! There’s a car coming.
She looked out the window and saw a beautiful sunset. |
| look up | szukać, sprawdzić np. informację, znaczenie | I need to look up the definition of that word.
She looked up the restaurant’s menu online before going there. |
| look into | badać, zbadać | The police are looking into the matter.
She decided to look into the possibility of taking a sabbatical from work. |
| look for | szukać czegoś | I’m looking for my keys.
She’s been looking for a new job for months. |
| look away | odwrócić wzrok | She looked away when the scary scene came on.
He couldn’t look away from the beautiful sunset. |
| look through | przejrzeć, przeglądać | She looked through the photo album and reminisced about old times.
He looked through the paperwork to find the missing document. |
| look back | spojrzeć wstecz, przypomnieć sobie coś z przeszłości | He looked back on his college years with fondness.
She couldn’t help but look back at the beautiful view one last time before leaving. |
| look alive | ruszyć się, zacząć coś robić żwawiej | Look alive! We need to finish this project before the deadline. She told her children to look alive and get dressed for school. |
| look forward | patrzeć przed siebie, wyczekiwać | She’s looking forward to her vacation next month.
He’s looking forward to starting his new job. |
Phrasal Verbs z „answer”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| answer back | odpowiedzieć (często w sposób obraźliwy) | She answered him back with a sarcastic comment. |
| answer for | wziąć odpowiedzialność za coś | He will have to answer for his mistakes. |
Phrasal Verbs z „ask”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| ask around | rozpytywać | I asked around, but nobody knew the answer. |
| ask out | zaprosić na randkę | He asked her out to dinner. |
| ask over | zaprosić do siebie | We asked them over for dinner. |
Phrasal Verbs z „break”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| break down | zepsuć się (np. samochód), załamać się (emocjonalnie) | The car broke down on the highway. |
| break in | włamać się (np. do domu) | Someone broke in while we were away. |
| break off | przerwać (np. rozmowę), oderwać się | She broke off the conversation to answer the phone. |
| break out | uciec | The prisoners broke out of jail. |
| break up | rozstać się, rozwiązać (np. firmę) | They broke up after a year of dating. |
Phrasal Verbs z „bring”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| bring about | spowodować | The new policy brought about significant changes. |
| bring along | przynieść ze sobą | Don’t forget to bring your lunch along. |
| bring back | przywrócić, przypomnieć | The smell brought back memories of childhood. |
| bring down | obalić, zniszczyć | The scandal brought down the government. |
| bring forward | przyspieszyć, przesunąć | We need to bring the meeting forward to tomorrow. |
| bring up | wychować, przytoczyć | They brought up their children in a small town. |
Phrasal Verbs z „carry”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| carry on | kontynuować | Let’s carry on with the project. |
| carry out | wykonać, przeprowadzić | The team carried out the experiment successfully. |
Phrasal Verbs z „check”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| check in | zameldować się (np. w hotelu) | We checked in at the hotel reception. |
| check out | wymeldować się, sprawdzić | Check out this new restaurant. |
| check up on | sprawdzić stan kogoś lub czegoś | I’ll check up on her to see how she’s doing. |
Phrasal Verbs z „drive”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| drive away | odjechać | She drove away in her new car. |
| drive back | wrócić samochodem | I’ll drive back home tonight. |
| drive off | odjechać (często w sposób nagły) | He drove off without saying goodbye. |
Phrasal Verbs z „give”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| give away | rozdać, zdradzić sekret | She gave away the surprise party. |
| give back | oddać, zwrócić | Please give back my book. |
| give in | poddać się | He gave in to their demands. |
| give off | wydzielać (np. zapach) | The flowers give off a lovely scent. |
| give out | rozdać, wyczerpać się | The free tickets gave out quickly. |
| give up | zrezygnować | She gave up smoking. |
Phrasal Verbs z „go”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| go ahead | kontynuować, zezwolić | Go ahead and start the meeting. |
| go along | iść z kimś, zgadzać się | I’ll go along with your plan. |
| go back | wrócić | I’ll go back home tomorrow. |
| go down | zejść, zajść (o słońcu), upaść | The sun went down over the sea. |
| go for | iść po coś, spróbować | I’m going for a run. |
| go in | wejść | Let’s go in and have a look. |
| go off | wybuchnąć (np. bomba), odejść | The firework went off with a loud bang. |
| go on | kontynuować | Let’s go on with the project. |
| go out | wyjść (np. na randkę) | We’re going out tonight. |
| go over | przekroczyć, omówić | Let’s go over the plan again. |
| go through | przechodzić przez coś, doświadczyć | She went through a tough time. |
| go up | wchodzić, wzrastać | The prices went up last year. |
Phrasal Verbs z „keep”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| keep away | trzymać się z dala | Keep away from the fire. |
| keep back | zatrzymać, powstrzymać | Keep back your tears. |
| keep down | tłumić, utrzymywać na niskim poziomie | Try to keep down the noise. |
| keep in | utrzymywać w czymś, informować | Keep me in touch with the latest news. |
| keep on | kontynuować | Keep on working, you’re doing great. |
| keep out | nie wpuszczać | Keep out of my room. |
| keep to | trzymać się czegoś (np. diety) | I’ll keep to my diet. |
| keep up | nadążać, utrzymywać poziom | I’m trying to keep up with the latest trends. |
Phrasal Verbs z „turn”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| turn against | obrócić się przeciwko | The crowd turned against the speaker. |
| turn away | odesłać, odwrócić się | They turned away the visitors. |
| turn down | odrzucić, obniżyć | She turned down the job offer. |
| turn in | oddać, przekazać | Please turn in your assignments. |
| turn off | wyłączyć | Turn off the lights. |
| turn on | włączyć | Turn on the TV. |
| turn out | okazać się, wychodzić | It turned out to be a great party. |
| turn over | przewrócić się, przekazać | Turn over the page. |
| turn up | pojawić się, zwiększyć | The music turned up suddenly. |
Phrasal Verbs z „walk”
| Phrasal Verb | Znaczenie | Przykład |
| walk away | odejść | She walked away from the deal. |
| walk back | wrócić pieszo | I’ll walk back home. |
| walk in | wejść pieszo | You can just walk in and take a seat. |
| walk off | odejść pieszo, zignorować | He walked off without saying a word. |
| walk out | wyjść (np. z protestu) | The workers walked out on strike. |
| walk up | podejść pieszo | Walk up to the counter and order. |
Części mowy towarzyszące phrasal verbs
Czasowniki wchodzące w skład phrasal verbs wiążą się z przyimkami oraz przysłówkami. W niektórych przypadkach sens czasownika frazowego jest powiązany ze znaczeniem dodatkowego członu, często w sposób metyforyczny.
To samo słowo może funkcjonować jako przysłówek albo przyimek zależnie od otoczenia w zdaniu, kontekstu i sensu. Tabele poniżej to zatem roboczy podział.
Przyimki i ich znaczenie we phrasal verbs
| Przyimek | Ogólne znaczenie | W kontekście Phrasal Verbs |
| about | wokół, blisko | zajmowanie się czymś, poruszanie tematów (go about, bring about) |
| after | po, za | podążanie za czymś fizycznie lub metaforycznie (run after, go after) |
| around | wokół | poruszanie się bez celu lub rozglądanie się (hang around, look around) |
| down | w dół | obniżenie, zakończenie (slow down, break down) |
| for | dla, za | wskazuje cel lub powód (look for, care for) |
| from | z, od | punkt początkowy, oddalenie (come from, differ from) |
| in | w, do środka | wejście, zaangażowanie (get in, take in) |
| on | na | kontynuacja, kontakt, aktywność (go on, carry on, put on) |
| over | nad | przewyższenie, przejęcie kontroli, zakończenie (take over, get over) |
| out | na zewnątrz | zakończenie, wykluczenie, ujawnienie (find out, run out) |
| up | w górę | wzrost, intensyfikacja, pełność (wake up, give up, set up) |
Przysłówki i ich znaczenie we phrasal verbs
| Przysłówek | Ogólne znaczenie | W kontekście Phrasal Verbs |
| away | z dala | oddalenie się fizycznie lub metaforycznie (run away, give away) |
| back | z powrotem | powrót do wcześniejszego stanu lub miejsca (go back, call back) |
| off | od, z dala | zakończenie, oddzielenie, wyłączenie (turn off, take off, go off) |
Jak skutecznie uczyć się phrasal verbs?
Phrasal verbs to dość wymagający odcinek na drodze do opanowania języka angielskiego. Możesz ułatwić sobie naukę, sięgając po różne metody zapamiętywania i pomoce technologiczne, np.
1. Fiszki
Możesz je tworzyć ręcznie lub używać wersji elektronicznej w aplikacji. Na jednej stronie umieść phrasal verb, a na drugiej jego znaczenie wraz z przykładowym zdaniem. Spróbuj przypomnieć sobie znaczenie, a następnie odwróć fiszkę i sprawdź, czy się udało.
2. Grupowanie
Możesz grupować czasowniki frazowe na różne sposoby, przede wszystkim:
- według cząstki (np. up, down, out) – dzięki temu zaobserwujesz zależności, jakie wiążą różne phrasal verbs z tymi samymi cząstkami
- według tematów, takich jak codzienne czynności, emocje czy podróże – taki podział sprzyja szybkiemu budowaniu zasobu słownictwa w interesującym Cię obszarze.
3. Aplikacje
Istnieje wiele aplikacji, które ułatwiają naukę phrasal verbs. Przykładami mogą być Phrasal Verbs Machine (dla Androida) i Phrasal Verbs – Learn English (dla iOS).
4. Skojarzenia
To technika, która polega na łączeniu nowego słowa lub wyrażenia z:
- obrazem,
- historią,
- emocją,
- podobnym słowem z języka ojczystego,
- ruchem ciała (jeśli lubisz uczyć się kinestetycznie).
Im bardziej absurdalne, zabawne lub osobiste jest skojarzenie, tym lepiej działa.
Przykładem obrazowego skojarzenia może być:
Look after – wyobraź sobie mamę, która na spacerze ogląda się za swoim ociągającym się dzieckiem. Patrzy na nie, ma je na oku – opiekuje się nim. „Look after” znaczy opiekować się.
Phrasal verbs w rozmowach
Phrasal verbs są naturalnym i bardzo częstym elementem potocznego języka angielskiego. Zobacz to na przykładach:
Przykład 1. Rozmowa telefoniczna Emmy i Toma. Tom przylatuje do Emmy samolotem
Emma: What time does your flight take off?
Tom: At 8:30. I need to get in the taxi by 6 to get to the airport on time.
Emma: Did you check in online?
Tom: Yeah, I did it this morning. I just have to drop off my bag now.
Emma: I’ll pick you up when you land! Let me know if the flight gets delayed.
Przykład 2. Rozmowa Alexa z mamą
Mom: Can you turn off the TV and help me clean up the kitchen?
Alex: Just five more minutes, Mom!
Mom: Nope. You said that ten minutes ago.
Alex: Okay, okay. Should I also put away the groceries?
Mom: Yes, please. And don’t forget to put the milk in the fridge!
Najczęstsze błędy w używaniu phrasal verbs
Błędne użycie czasowników frazowych może zniekształcać, a nawet zupełnie zmieniać sens wypowiedzi. Zobacz, jakich potknięć unikać i na jakie częste błędy zwrócić szczególną uwagę, wykonując ćwiczenia:
- Rozdzielanie inseparable phrasal verbs, czyli takich, których konstrukcja nie przewiduje oddzielania elementów czasownika frazowego innymi elementami zdania.
- Dosłowne tłumaczenie. Czasowniki frazowe nie powinny być tłumaczone 1 do 1 tak, jak wskazywałyby człony, które się na nie składają. Zbitka tworzy zupełnie nowe znaczenie.
- Złe użycie czasownika pomocniczego w pytaniach i przeczeniach. Wiele osób pomija czasownik pomocniczy, gdy w zdaniu pojawia się phrasal verb. To błąd.
- Błędna kolejność elementów w phrasal verb.
- Użycie poza kontekstem albo z błędnym kontekście. Niektóre phrasal verbs są przeznaczone do konkretnych sytuacji i zmieniają znaczenie, gdy pojawiają się w innym kontekście.
Wiesz już, na co uważać. Czas na test! Sprawdź, na ile sprawnie poruszasz się w angielskim z użyciem czasowników frazowych.
