Na potrzeby rozwinięcia tego tematu, przytoczę metaforę kwiatów. Wyobraźmy sobie, co by było, gdybyśmy na parapecie ustawili 10 doniczek, każdą z inną odmianą kwiatów i obserwowali przez pewien czas wzrost roślin w doniczkach. Każdy z nas zauważyłby gołym okiem, że ten rozwój roślin nie przebiega jednakowo.
Dzieje się tak, ponieważ gdy jeden okaz zacznie dopiero kiełkować, inny wypuści już kwiaty. Szybko okaże się też, że jeden kwiat potrzebuje więcej słońca, a drugi może od niego stronić. Są też w końcu kwiaty, które potrzebują codziennego nawodnienia, by móc wzrastać, jednak ta sama reguła nie będzie tyczyć się okazów, które potrzebują podlewania zaledwie raz na tydzień.
Zastanawiając się nad tą wizualizacją, warto zadać sobie pytanie o to, które kwiaty rozwijają się „normalnie”, a które „nienormalnie”. Szybko okaże się, że nie da się tego ocenić, patrząc przez pryzmat wszystkich 10 roślin. Nie da się dobrze „poznać” konkretnego okazu, skoro skupienie naszej uwagi jest pochłonięte przez wszystkie rośliny znajdujące się na stole.
Da się natomiast ocenić to, jak rozwój konkretnej rośliny wyglądał na przestrzeni tygodni i miesięcy. Na podstawie przyglądania się roślinie, jesteśmy w stanie zauważyć, czy podjęte względem niej czynności jej służą, czy nie. Z biegiem czasu poznajemy ją, uczymy się jej i odnotowujemy, jak zmieniła się roślina po naszych zabiegach. Czy mamy progres, czy regres w porównaniu do zeszłego miesiąca.
Czym jest integracja sensoryczna?
Integracja Sensoryczna (SI) to proces, w którym mózg odbiera, analizuje i interpretuje informacje pochodzące z różnych zmysłów ciała. U dzieci jest to szczególnie istotne, ponieważ umożliwia im zrozumienie i organizowanie sensorycznych doświadczeń ze świata zewnętrznego i ich własnego ciała. Dzięki temu mogą lepiej reagować na bodźce, poruszać się, uczyć się i zachowywać w społecznie akceptowalny sposób.
Rozwój dziecka w ujęciu sensorycznym
Odwołując się to tego, co zostało napisane powyżej, warto przyglądać się i monitorować aktualny rozwój dziecka porównując go do drogi rozwojowej przebytej już przez dziecko, a nie tej przebytej przez inne dzieci. Co to w praktyce oznacza?
Oglądanie z ciekawością i uważnością jak przebiega rozwój dziecka w odniesieniu do tego co było miesiąc temu. Na podstawie tych obserwacji możliwe jest zaobserwowanie, czy nastąpił progres, czy regres, względem możliwości i predyspozycji dziecka.
Każdy z nas jest rośliną z metafory. Nasz temperament, doświadczenia, środowisko w którym dojrzewaliśmy, sposób przetwarzania bodźców, czyli integracja sensoryczna, to wszystko składa się na naszą własną kwiatową odmianę.
Kiedy u dziecka występują zaburzenia integracji sensorycznej?
Z zaburzeniami integracji sensorycznej mamy do czynienia wtedy gdy układ nerwowy dziecka w niewłaściwy sposób przetwarza bodźce i informacje płynące ze zmysłów.
Objawy zaburzeń integracji sensorycznej
Konsekwencją nieprawidłowego sposobu przetwarzania bodźców mogą być charakterystyczne objawy, które mogą wpływać na całościowy rozwój dziecka.
Objawy te to przykładowo:
- nieprawidłowe napięcie mięśniowe;
- nadwrażliwość na hałas czy dotyk objawiający się przykładowo w trudnościach z ubieraniem, lub odwrotnie potrzebą mocnego dotyku i docisku,
- unikanie zjeżdżalni czy huśtawek;
- problemy z koncentracją uwagi.
Jak pomóc dziecku w rozwoju integracji sensorycznej?
W trakcie terapii zaburzeń integracji sensorycznej pracuje się nad tym, by w kontrolowany sposób dążyć do integracji tych bodźców, poprzez stymulujące mózg ćwiczenia.
Należy zaznaczyć to, że powyżej wypisane objawy mogą, jednak nie muszą być objawami zaburzeń integracji sensorycznej u dziecka. Na rozwój dziecka składa się wiele czynników, które w wywiadzie diagnostycznym u specjalisty należy wziąć pod uwagę, by móc znaleźć źródło danego zachowania u dziecka, dlatego jeżeli cokolwiek w rozwoju dziecka Cię niepokoi niezwłocznie skonsultuj się ze specjalistą.
Podsumowanie
Podsumowując, integracja sensoryczna jest kluczowym elementem rozwoju dziecka, który wpływa na sposób, w jaki dziecko odbiera, przetwarza i reaguje na bodźce z otoczenia.
Tak jak każdy kwiat w naszej metaforze ma swoje unikalne potrzeby i tempo wzrostu, tak każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. Ważne jest, aby obserwować i wspierać ten rozwój, mając na uwadze indywidualne potrzeby i predyspozycje dziecka.
Pamiętaj, że jako rodzic jesteś najlepszym ekspertem, jeśli chodzi o Twoje dziecko, a ja jestem tutaj, aby Cię w tym wspierać.
Czy ten artykuł był pomocny?