15 min Wielu rodziców z pewnością kojarzy fiszki z czasami, kiedy sami jeszcze chodzili do szkoły. Nic w tym dziwnego, bowiem ta metoda jest chętnie wykorzystywana przez uczniów w każdym wieku w Polsce i na świecie, już od wielu lat. Fiszki to najczęściej małe karteczki z zapisanymi słówkami w języku obcym z jednej strony i ze znaczeniem tych słówek w języku polskim z drugiej strony. To jednak zaledwie jeden z wielu przykładów na to, jak i czego można uczyć się poprzez fiszki.
Dowiedz się, czym dokładnie są fiszki, jak je wykorzystać na co dzień i jak dzięki nim zachęcić dziecko do systematycznej nauki. Sprawdzamy, czy nauka z fiszek jest skuteczna i efektywna, a także czy warto w nie zainwestować? Przekonaj swoje dziecko, że zdobywanie wiedzy i zapamiętywanie pojęć z wykorzystaniem fiszek może być ciekawe i ekscytujące.
Fiszki – czym są?
Fiszka to nic innego jak mały kartonik lub karteczka z zapisanym odręcznie lub nadrukowanym hasłem, słówkiem, datą historyczną lub pytaniem na awersie oraz definicją, tłumaczeniem, objaśnieniem, lub odpowiedzią na rewersie. Zamiast słów, można wykorzystać obrazki – dzięki temu fiszki będą dla dzieci atrakcyjniejsze.
Fiszki z powodzeniem wykorzystywane są przez uczniów na całym świecie jako samodzielnie wykonana pomoc naukowa, służąca do efektywnego uczenia się. Zasada działania fiszek jest niezwykle prosta. Metoda ta opiera się na systematycznym porządkowaniu wiedzy, co odróżnia ją znacząco od zwykłego, żmudnego zapamiętywania pojęć z listy, podręcznika czy notatek.
Fiszki do nauki – dla kogo?
Fiszki są idealnym rozwiązaniem zwłaszcza dla dzieci, które nie lubią poświęcać zbyt wiele czasu na naukę, ciągle są w ruchu, mają wiele zajęć pozalekcyjnych i zwyczajnie nie mają motywacji do spędzania długich godzin nad książkami. Nauka języka obcego, geografii czy historii z fiszkami pozwala na efektywne wykorzystanie czasu dziecka i zdobywanie wiedzy w każdej chwili, nawet podczas krótkich przerw między lekcjami, w trakcie drogi do szkoły czy w przerwie od innych obowiązków.
Co więcej, nie ma znaczenia, czy dziecko uczęszcza do podstawówki czy liceum… nauka z fiszek sprawdza się na każdym poziomie edukacji z wielu różnych przedmiotów i dziedzin. Fiszki są zatem narzędziem niezwykle wszechstronnym, dzięki któremu dziecko będzie zapamiętywać coraz więcej nowych pojęć mimochodem, nawet nie zdając sobie z tego sprawy.
Nauka z fiszek może się również okazać świetną okazją do wspólnej zabawy zarówno dla młodszych i starszych dzieci oraz ich rodziców. Wystarczy zorganizować w domu mały rodzinny quiz wiedzowy z wykorzystaniem fiszek i voila… w atrakcyjny i angażujący sposób dzieci chłoną wiedzę.
Fiszki – jak się uczyć?
Nauka z fiszek jest o wiele bardziej dynamiczna i angażująca niż “zwykłe wkuwanie” słówek z listy, pojęć historycznych, geograficznych i innych. Nie ma jednej słusznej metody na naukę z fiszek. Tak naprawdę, po przygotowaniu karteczek z pojęciami do zapamiętania, wszystkie opcje są dozwolone.
Z fiszek można uczyć się w pojedynkę w ciszy lub czytając pojęcia na głos albo też grupowo, organizując np. quiz wiedzy (koniecznie z nagrodami!). Gotowy zestaw fiszek do nauczenia można pozostawić w formie jednej talii, podzielić na kilka stosów, lub ułożyć w specjalnym pudełku z przegródkami.
Jedna talia, czy przegródki?
Nauka z jednej talii fiszek
Pierwszym, najprostszym rozwiązaniem jest nauka z jednej talii fiszek, z której odkrywamy po kolei hasła. Jeżeli udzielisz prawidłowej odpowiedzi, czyli np. na hasło: “cat”, odpowiesz “kot”, co pokrywa się z odpowiedzią zapisaną na rewersie fiszki, całą karteczkę odkładasz na spód stosu.
Jeżeli natomiast trafiasz na słówko: “badger” i myślisz wiewiórka, a okazuje się, że “badger” to “borsuk”, wtedy odkładasz tę fiszkę gdzieś w środek talii, tak aby przed zakończeniem całej tury powtarzania, trafić jeszcze raz na te pojęcia, które sprawiły Ci trudność.
Już sama konieczność tasowania, przekładania i odwracania fiszek wprowadza nieco dynamizmu do procesu nauki i jest bardziej ekscytująca niż monotonne studiowanie długiej listy z pojęciami.
Nauka z fiszek w pudełku z przegródkami
Drugi sposób nauki z fiszek wymaga podzielenia gotowych karteczek z pojęciami na stosy, ułożenie ich w osobnych pudełeczkach lub poukładanie w specjalnym pudełku z przegródkami.
Na przykład, mając pudełko z trzema przegródkami, na początku umieszczamy wszystkie karteczki w pierwszej przegródce. Podczas systematycznej nauki i powtórek z pewnością trafisz na pojęcia łatwiejsze i trudniejsze do zapamiętania, dlatego należy oddzielać od siebie hasła, które już opanowaliśmy od tych, które wciąż sprawiają nam trudności.
Zatem, w pierwszej przegródce powinny znajdować się fiszki powtarzane codziennie, w drugiej fiszki powtarzane co drugi dzień, a w trzeciej fiszki powtarzane np. co czwarty dzień. Jeżeli po którymś powtórzeniu potrafisz już udzielić poprawnej odpowiedzi na hasło zapisane na fiszce, wówczas taka karteczka wędruje do kolejnej, wyższej przegródki. Jeśli odpowiedź nie jest znana lub okazuje się błędna, wówczas fiszka wędruje do niższej przegródki.
Uczniowie uczący się z fiszek w ten sposób powinni dążyć do tego, aby finalnie wszystkie fiszki były opanowane i znalazły się w najwyższej przegródce. Obserwowanie swoich postępów i systematyczne dążenie do celu jest w tej metodzie bardzo motywujące dla uczniów.
Dlaczego nauka z fiszek jest tak skuteczna?
Istnieje wiele korzyści przemawiających za tym, że nauka z fiszek jest najskuteczniejszą i najefektywniejszą metodą nauki haseł, słówek w języku obcym, gramatyki oraz pojęć historycznych czy geograficznych. Przede wszystkim dziecko ucząc się z fiszek nie zapamiętuje kolejności słów, tak jak ma to miejsce podczas nauki wiersza na pamięć, a trwale uczy się wyrażeń, które później z łatwością wykorzystuje podczas rozmowy w obcym języku.
Dodatkową zaletą fiszek jest to, że już samo ich przygotowanie jest czasochłonne i wymaga wytężonego myślenia. Przepisując określone hasła i pojęcia na fiszki, mózg dziecka od razu, na etapie tworzenia pomocy naukowych zapamiętuje słowa. Później, gdy dziecko zaczyna już uczyć się z przygotowanych samodzielnie fiszek, okazuje się, że część pojęć jest już znajoma, “gdzieś już była” i zwyczajnie łatwiej je zapamiętać
Nauka z fiszek to świetne rozwiązanie w szczególności dla wzrokowców i dotykowców, którzy najlepiej zapamiętują poprzez bodźce wizualne oraz fizyczne. Ponadto, fiszki pozwalają na szybkie powtarzanie określonej partii materiału i efektywne wykorzystanie czasu, np. w autobusie, samochodzie, na przerwie w szkole. Fiszki to ciekawa i angażująca forma nauki, która powinna zainteresować ucznia w każdym wieku i pozwolić mu poczuć się jak w wiedzowym teleturnieju
