7 min W czasach nieograniczonego dostępu do Internetu oraz ogromnej popularności gier wideo, rodzice stają przed wyzwaniem zabezpieczenia swoich dzieci przed potencjalnie szkodliwymi treściami.
Zbyt długie spędzanie czasu przed ekranem, brak kontroli rodzicielskiej, a także nieodpowiednie treści mogą niekorzystnie wpłynąć na rozwój młodego człowieka. Gry, choć są źródłem rozrywki i mogą wspierać rozwój umiejętności, powinny być starannie wybierane, z uwzględnieniem wieku dziecka, co ułatwia międzynarodowy system klasyfikacji wiekowej PEGI.
Nie wszystkie gry są jednak szkodliwe. Istnieje wiele tytułów, które oferują wartości edukacyjne, rozwijają kreatywność i uczą pracy zespołowej. Problem pojawia się, gdy nawet na te „dobre” gry dziecko poświęca zbyt wiele czasu. Nadmierne zaangażowanie w wirtualny świat i patrzenie w ekran komputera może prowadzić do uzależnienia, zaburzeń snu, a nawet problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym.
W tym artykule sprawdzimy, jakie aspekty gier wideo mogą być szkodliwe dla dzieci oraz jak rodzice mogą chronić swoje pociechy przed zagrożeniami czyhającymi w sieci. Udzielimy praktycznych porad, jak ocenić potencjalne ryzyko związane z konkretnymi grami oraz jakie działania można podjąć, aby zapewnić bezpieczną i zdrową rozrywkę dla naszych dzieci.
Gry szkodliwe dla dzieci – przykłady takich gier
Wśród bogatej oferty rozrywkowej dostępnej na rynku gier wideo, nie brakuje tytułów, które mogą negatywnie wpłynąć na rozwój emocjonalny i społeczny dzieci.
Gry charakteryzujące się wysokim poziomem brutalności, zawierające motywy związane z przemocą, zabójstwami, czy też erotyką, zdecydowanie nie są odpowiednie dla młodszej grupy wiekowej.
Chociaż mogą przyciągać uwagę swoją popularnością i zaawansowaną grafiką, to ich treść często jest nieadekwatna do wieku i możliwości emocjonalnych dzieci. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów gier, które uważane są za szkodliwe dla najmłodszych.
- Manhunt 1 i 2. Gry z serii Manhunt to przykład tytułów, w których gracz wciela się w postać mordercy. Zadaniem jest eliminowanie przeciwników w możliwie jak najbardziej brutalny sposób. Tego typu rozrywka, promująca przemoc i zabijanie jako główne mechanizmy gry, może mieć niekorzystny wpływ na psychikę dziecka, prowokując agresywne zachowania i znieczulicę na przemoc.
- Resident Evil. To popularna seria gier typu horror, której głównym motywem są zombie i walka o przetrwanie w świecie opanowanym przez wirus zmieniający ludzi w potwory. Intensywny klimat strachu, przemoc oraz graficzne przedstawienie zombiaków mogą wywołać lęk, koszmary nocne i stać się źródłem niepokoju u dzieci.
- GTA (Grand Theft Auto). GTA to seria gier, w której gracz wciela się w członka organizacji przestępczej. Gry te zawierają elementy przemocy, wulgarny język oraz sceny o charakterze erotycznym. Tego rodzaju treści nie są odpowiednie dla dzieci, ponieważ mogą promować negatywne wzorce postępowania, takie jak przemoc, brak szacunku dla prawa czy seksualizacja.
- Carmageddon 2. Ten tytuł to gra wyścigowa, która promuje destrukcyjne zachowania – punkty zdobywa się m.in. przez potrącanie pieszych. Prezentacja przemocy jako źródła rozrywki może negatywnie wpływać na rozwój empatii u dziecka oraz prowadzić do błędnego postrzegania konsekwencji takich działań w rzeczywistości.
- Call of Duty. To seria gier o tematyce wojennej, w której gracze uczestniczą w zbrojnych konfliktach. Mimo że niektóre części serii mają wyraźny kontekst historyczny, to przedstawienie wojny jako rozrywki może zniekształcić wrażliwość na ludzką tragedię i przemoc.
- Counter Strike. Tytuł jest grą z gatunku strzelanek, gdzie gracze mogą wcielać się w role terrorystów. Gra ta, promująca konfrontacje zbrojne i terroryzm jako formę rozgrywki, może mieć negatywny wpływ na postrzeganie przemocy i konfliktów zbrojnych przez dzieci.
Rodzice powinni świadomie podchodzić do wyboru gier dla swoich dzieci, unikając tytułów, które mogą negatywnie wpływać na ich rozwój emocjonalny i społeczny. Ważne jest, aby wskazywać gry, które oferują pozytywne wzorce postępowania, wspierają rozwój umiejętności i dostarczają zdrowej rozrywki.
Jak gry wpływają na rozwój dziecka?
Wpływ gier na rozwój dzieci w wieku szkolnym jest niezaprzeczaly. Jak podkreśla Dr Elizabeth Kilbey, brytyjska psycholog kliniczna i ekspertka od zachowań dzieci, gry mogą mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na rozwój emocjonalny i społeczny młodego człowieka.
Z jednej strony, odpowiednio dobrane gry edukacyjne i strategiczne mogą wspierać rozwój kognitywny, umiejętności rozwiązywania problemów oraz podejmowania decyzji. Gry te mogą również służyć jako narzędzie do budowania relacji z rówieśnikami, rozwijając umiejętności społeczne dziecka poprzez wspólną zabawę i współpracę.
Z drugiej strony, zbyt długie spędzanie czasu przed ekranem, granie w gry nieadekwatne do wieku dziecka, szczególnie te zawierające przemoc czy treści dla dorosłych, może prowadzić do negatywnych konsekwencji.
Jak wskazuje Dr Victoria Dunckley, autorka książki dotyczącej wpływu ekranów na dzieci, nadmierna ekspozycja na gry wideo może zaburzyć rozwój emocjonalny, prowadząc do problemów z regulacją emocji, zwiększonej agresji oraz problemów z empatią.
Ponadto, izolacja społeczna spowodowana długimi godzinami spędzanymi w pojedynkę przed ekranem może hamować rozwój umiejętności społecznych, takich jak komunikacja werbalna i niewerbalna, umiejętność pracy w grupie czy rozwiązywanie konfliktów.
Problemom tym jednak można zapobiec. Ograniczanie czasu spędzanego przed ekranem, dobór gier adekwatnych do wieku i wrażliwości emocjonalnej dziecka, a także promowanie aktywności na świeżym powietrzu i interakcji z rówieśnikami, mogą przyczynić się do harmonijnego rozwoju emocjonalnego i społecznego.
Włączanie się rodziców w rozrywkę cyfrową ich dzieci, poprzez wspólne granie w wartościowe gry lub rozmowy na temat treści gier, może dodatkowo wzmacniać więzi rodzinne oraz zapewnić wsparcie w rozwoju pozytywnych zachowań i postaw.
Zagrożenia, które czyhają na dziecko w internecie
Internet, mimo swojej ogromnej użyteczności, to wciąż również przestrzeń, w której dzieci mogą napotkać szereg zagrożeń, nie tylko poprzez granie w gry.
Oprócz treści nieodpowiednich dla ich wieku, takich jak brutalność czy erotyka w grach, istnieje wiele innych niebezpieczeństw, na które młodzi użytkownicy są narażeni podczas przeglądania sieci. Należą do nich cyberprzemoc, kontakt z nieznajomymi o wątpliwych intencjach czy dostęp do szkodliwych treści.
Dlatego też kontrola rodzicielska nad tym, co dzieci robią w internecie jest niezbędna, aby zapewnić im bezpieczne korzystanie z tego niezwykłego narzędzia edukacyjnego i rozrywkowego.
