11 min Czym są zaimki względne (relative pronouns) w angielskim i kiedy je stosować
Zaimki względne w języku angielskim to słowa, które wprowadzają zdania względne, pozwalając na łączenie informacji o osobach, miejscach, rzeczach czy zdarzeniach w sposób płynny i zwięzły. Są to elementy składniowe niezbędne do tworzenia złożonych wypowiedzi, które ułatwiają zrozumienie kontekstu i relacji między poszczególnymi częściami zdania.
Najczęściej używanymi zaimkami względnymi są: who, whom, whose, which oraz that. Każdy z nich ma swoje specyficzne zastosowanie, zależne od tego, do czego lub kogo się odnoszą, jak również od charakteru zdania, w którym są używane. W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej tym zaimkom, zaprezentujemy konkretne przykłady ich użycia oraz zaproponujemy praktyczne ćwiczenia, które pomogą w ich opanowaniu.
Co to są zaimki względne?
Kiedy stosować zaimek względny?
Zaimek względny stosujemy w różnych sytuacjach, w zależności od kontekstu zdania i informacji, którą chcemy przekazać. Poniżej przedstawiamy możliwe scenariusze użycia poszczególnych zaimków względnych:
1. Who
- Odnośnie do osób i czasami zwierząt domowych.
- W zdaniach definiujących i niewymagających definicji (określających i nieokreślających).
- Gdy zaimek jest podmiotem lub dopełnieniem w zdaniu względnym.
2. Whom
- Odnośnie do osób w stylu bardziej formalnym lub w tekstach pisanych.
- Gdy zaimek jest obiektem zdania względnego.
- Często używany z przyimkami (np. „to whom”, „for whom”).
3. Whose
- Do wyrażania przynależności lub posiadania.
- Dla osób, zwierząt, a czasami przedmiotów w kontekście bardziej formalnym.
- W zdaniach definiujących i niewymagających definicji.
4. Which
- Odnośnie do zwierząt i rzeczy.
- W zdaniach definiujących i niewymagających definicji, a także w zdaniach odnoszących się do całego poprzedniego zdania lub jego części.
- Gdy zaimek jest podmiotem lub obiektem zdania względnego.
5. That
- Może odnosić się do osób, zwierząt oraz rzeczy, w kontekście mniej formalnym.
- Tylko w zdaniach definiujących (określających), gdzie zaimek jest niezbędny do zrozumienia znaczenia zdania.
- Często stosowany po superlatywach oraz w zdaniach, gdzie można by użyć „who”, „whom” lub „which”, ale preferuje się bardziej nieformalny lub zwięzły styl.
6. Bez użycia zaimka względnego
- W sytuacjach, gdy zaimek względny byłby obiektem zdania względnego, w mowie nieformalnej lub potocznej często pomija się go.
- Dotyczy to tylko zdań definiujących.
7. Użycie „where”, „when” i „why”
- „Where” stosujemy w odniesieniu do miejsc.
- „When” używamy, gdy mowa o czasie.
- „Why” wykorzystujemy do wskazania przyczyny lub powodu, chociaż w praktyce jest rzadziej stosowane w porównaniu z „where” i „when”.
Kiedy można pominąć zaimek względny angielski?
Przykłady użycia zaimków względnych w zdaniach
Przyjrzyjmy się poniższym przykładom poprawnego zastosowania zaimka względnego which, who, whom, whose i that w przykładowych zdaniach.
1. Who
- „The teacher who gave us the homework is very strict.”
- (Nauczyciel, który dał nam pracę domową, jest bardzo surowy.)
2. Whom
- „The actor whom she admired turned out to be quite humble.”
- (Aktor, którego podziwiała, okazał się być bardzo skromny.)
3. Whose
- „I met a girl whose brother works in New York.”
- (Poznałem dziewczynę, której brat pracuje w Nowym Jorku.)
4. Which
- „She bought a car which is very fuel-efficient.”
- (Kupiła samochód, który jest bardzo ekonomiczny.)
5. That
- „He reads books that challenge his thinking.”
- (On czyta książki, które kwestionują jego myślenie.)
6. No relative pronoun (omitted)
- „The book I read last night was thrilling.”
- (Książka, którą przeczytałem wczoraj wieczorem, była emocjonująca.
Każde z tych zdań demonstruje różnorodne sposoby użycia zaimków względnych w języku angielskim, ukazując ich funkcjonalność w łączeniu informacji i tworzeniu bardziej złożonych struktur zdaniowych.
Różnice między zaimkiem względnym a zaimkiem osobowym
Różnice między zaimkiem względnym a question words
Główna różnica między zaimkami względnymi a słowami pytającymi polega na ich funkcji i kontekście użycia: zaimki względne łączą zdania lub klauzule, dostarczając dodatkowe informacje w ramach zdania. Natomiast słowa pytające inicjują pytania i są używane w zdaniach pytających. Choć formy niektórych zaimków względnych i słów pytających są identyczne (np. „who”), ich użycie i cel są zupełnie różne.
- Zaimki względne są używane do wprowadzania zdań względnych, które dostarczają dodatkowych informacji o osobach, przedmiotach, miejscach itp., wspomnianych wcześniej w zdaniu. Nie służą one do zadawania pytań, ale do łączenia zdań lub klauzul w sposób, który tworzy bardziej złożone struktury zdaniowe. Zaimki względne obejmują słowa takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „that”.
Przykład:
- „The man who bought the car is my uncle.” (Mężczyzna, który kupił samochód, jest moim wujkiem.)
- W tym zdaniu „who” jest zaimkiem względnym, który wprowadza zdanie względne „who bought the car”, dostarczając dodatkowych informacji o mężczyźnie.
2. Słowa pytające (question words), znane również jako wh-words, są używane do zadawania pytań i obejmują słowa takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „what”, „where”, „when”, „why”, „how”. Te słowa służą do zainicjowania zapytania o osobę, rzecz, miejsce, czas, przyczynę itp. i oczekują na odpowiedź.
Przykład:
- „Who bought the car?” (Kto kupił samochód?)
- Tutaj „Who” jest słowem pytającym używanym do zapytania o tożsamość osoby, która kupiła samochód.
Czym są relative clauses, czyli zdania względne?
Zdania względne, znane w języku angielskim jako relative clauses, dostarczają dodatkowych informacji o osobie, przedmiocie, miejscu, czy zjawisku wspomnianym wcześniej w zdaniu. Zdania względne są wprowadzane przez zaimki względne takie jak „who”, „whom”, „whose”, „which”, „that”, a ich głównym celem jest opisanie lub precyzyjne zdefiniowanie rzeczownika, do którego się odnoszą.
W zależności od ich funkcji w zdaniu, zdania względne mogą być niezbędne do zrozumienia znaczenia zdania (defining relative clauses) lub mogą dostarczać dodatkowych, niekoniecznie niezbędnych informacji (non-defining relative clauses).
Defining Relative Clauses (Zdania względne określające)
Definiują one rzeczownik i są niezbędne do zrozumienia, o którym rzeczowniku mowa. Nie są oddzielone przecinkami od reszty zdania. Na przykład:
- „The man who lives next door is a musician.” (Mężczyzna, który mieszka obok, jest muzykiem.) W tym przykładzie zdanie względne „who lives next door” określa, o którym konkretnie mężczyźnie mowa.
Non-defining Relative Clauses (Zdania względne nieokreślające)
Dostarczają dodatkowych informacji na temat rzeczownika, które nie są niezbędne do zrozumienia kontekstu zdania. Są oddzielone przecinkami. Na przykład:
- „My brother, who lives in Warsaw, is a doctor.” (Mój brat, który mieszka w Warszawie, jest lekarzem.) Tutaj zdanie względne „who lives in Warsaw” dostarcza dodatkowych informacji o bracie, ale nie jest niezbędne do zrozumienia, że mowa o bracie autora zdania.
Zdania względne są nieodłącznym elementem języka angielskiego, pozwalającym na tworzenie bardziej złożonych i opisowych struktur zdaniowych. Dzięki nim możliwe jest łączenie wypowiedzi w sposób, który ułatwia płynne przekazywanie informacji i unikanie powtórzeń.
Ćwiczenia na zaimki względne w języku angielskim
Zachęcamy do wzięcia udziału w naszym quizie na temat zaimków względnych! Jest to doskonała okazja, aby przetestować i utrwalić swoją wiedzę z zakresu angielskiej gramatyki.
Czy jesteś gotowy sprawdzić, jak dobrze znasz zaimki względne i ich użycie w zdaniach? Odpowiedz na poniższe pytania i odkryj, jak skutecznie potrafisz je stosować. Pamiętaj, praktyka czyni mistrza, więc nie bój się wyzwań!
Czy ten artykuł był pomocny?
