7 min Wpływ gier komputerowych na zdrowie psychiczne i emocjonalne dzieci
Gry komputerowe stanowią integralną część życia wielu współczesnych dzieci. Ich obecność wywołuje gorące dyskusje wśród rodziców, pedagogów i psychologów, dotyczące wpływu na młodych użytkowników.
Nie można zaprzeczyć, że gry komputerowe mają wpływ na rozwój dziecka, jednak ten wpływ nie jest jednoaspektowy i trudno jednoznacznie go określić. Wpływ gier komputerowych na rozwój dziecka jest złożony i zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj gier, czas spędzony przed ekranem oraz interakcja dziecka z grami.
W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć, jak gry komputerowe wpływają na psychikę dziecka. Omówimy zarówno potencjalne wady, jak i zalety płynące z grania przez dziecko w gry oraz wspomnimy o wadze kontroli rodzicielskiej, która jest kluczowym narzędziem w zarządzaniu czasem oraz treścią, z którą dziecko może się zetknąć w trakcie gry.
Wprowadzenie dzieci w świat gier komputerowych wymaga od rodziców świadomego podejścia i zrozumienia potencjalnego wpływu tych gier na młodego człowieka. Tylko wówczas, kiedy jesteśmy w stanie równoważyć czas spędzony na grach z innymi formami aktywności oraz wybieramy gry odpowiednie dla wieku i zainteresowań naszego dziecka, możemy mówić o pozytywnym wpływie gier na jego rozwój.
W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej, jak ograniczać negatywny wpływ gier na dzieci i młodzież oraz nie dopuścić do uzależnienia od gier.
Jak gry komputerowe wpływają na psychikę dziecka?
Nadużywanie gier komputerowych przez dzieci może prowadzić do szeregu poważnych problemów z psychiką i emocjami. Skutki takiego nadmiernego zaangażowania w wirtualny świat mogą być dalekosiężne i negatywnie wpływać na rozwój emocjonalny oraz społeczny młodego człowieka.
Eksperci w dziedzinie psychologii dziecięcej, do głównych negatywnych skutków gier komputerowych zaliczają uzależnienia, problemy emocjonalne, zaburzenia interpersonalne oraz przeciążenie psychofizyczne wywołane nadmiarem bodźców docierających do organizmu.
Te słowa, choć mocne, podkreślają ryzyko, z jakim możemy mieć do czynienia, pozwalając naszym dzieciom na niekontrolowany dostęp do gier komputerowych.
Wskazuje się również, że im później dziecko rozpoczyna swoją przygodę z grami komputerowymi, tym lepiej dla jego zdrowia psychicznego i emocjonalnego. Przedwczesny i pełny dostęp do tego typu rozrywek może mieć bardzo negatywny wpływ na rozwój poznawczy i społeczny dziecka.
Z kolei późniejsze wprowadzenie dziecka w świat gier komputerowych może sprzyjać lepszemu rozwojowi umiejętności interpersonalnych, kreatywności oraz zdolności do samodzielnej zabawy i uczenia się.
Zalety gier komputerowych
Gry komputerowe, mimo swoich potencjalnych wad, mogą także przynieść szereg korzyści, o ile są wybierane i używane z rozwagą. Przyjrzyjmy się zaletom gier komputerowych w życiu dziecka.
- Rozwijają umiejętności poznawcze. Dobrej jakości gry edukacyjne i strategiczne mogą przyczynić się do rozwoju umiejętności poznawczych, takich jak rozwiązywanie problemów, myślenie logiczne, czy szybkie podejmowanie decyzji. Gry mogą także wspierać rozwój koncentracji i uwagi.
- Wspomagają naukę języków. Gry komputerowe w języku obcym mogą być ciekawym i angażującym sposobem na naukę nowego słownictwa i ćwiczenia językowe, oferując kontekstowe uczenie się w zabawnej formie. Przykładem takiej platformy do nauki angielskiego online w formie zabawy jest Novakid. Interaktywne, językowe gry i zabawy na platformie Novakid skierowane są do dzieci w wieku 4-12 lat. Rozwijają umiejętności językowe dziecka oraz mają pozytywny wpływ na psychikę.
- Mogą poprawiać zdolności manualne i koordynację. Gry wymagające zręczności i szybkości reakcji mogą przyczynić się do poprawy koordynacji wzrokowo-ruchowej i zdolności manualnych.
- Umożliwiają interakcję i budowanie relacji. Gry online oferują możliwość interakcji z innymi graczami, co może przyczynić się do budowania relacji społecznych i rozwijania umiejętności komunikacyjnych, o ile interakcje te są odpowiednio monitorowane i odbywają się w bezpiecznym środowisku. W Novakid, podczas językowych gier i zabaw, uczniowie są pod okiem wykwalifikowanych nauczycieli native speakerów, którzy maksymalizują wpływ gier komputerowych na psychikę i percepcję dzieci.
Wyważone podejście do gier komputerowych, z uwzględnieniem zarówno ich zalet, jak i potencjalnych wad, pozwala na maksymalizację korzyści z nich płynących, jednocześnie minimalizując ryzyko negatywnych skutków.
Wady gier komputerowych
Jakie mogą być negatywne aspekty gier komputerowych? Przyjrzyjmy się im z bliska.
- Gry komputerowe mogą uzależnić. Uzależnienie od gier komputerowych to coraz częstszy problem wśród dzieci i młodzieży. Objawia się on nieustanną potrzebą grania, pomimo negatywnych konsekwencji dla zdrowia, nauki czy relacji z bliskimi. Długotrwałe przebywanie w wirtualnym świecie może prowadzić do izolacji społecznej, obniżenia wyników w nauce oraz zaniedbywania zainteresowań poza ekranowych.
- Gry komputerowe mogą wyzwalać agresję. Badania wykazują, że niektóre gry, zwłaszcza te z wysokim poziomem przemocy, mogą wywoływać u dzieci i młodzieży zachowania agresywne. Naśladowanie przemocowych scen może prowadzić do zwiększenia agresji w rzeczywistym świecie, a także do problemów z regulacją emocji i zachowań społecznych.
- Gry komputerowe mogą zawierać szkodliwe treści. Nie wszystkie gry są odpowiednie dla każdego wieku. Niektóre mogą zawierać treści nieodpowiednie lub szkodliwe dla młodego użytkownika, takie jak przemoc, treści seksualne, stereotypy czy obraźliwy język. Ekspozycja na tego typu treści niedopasowane do wieku może mieć negatywny wpływ na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka.
- Granie na komputerze może zaburzać rozwój fizyczny. Nadmierne spędzanie czasu przed ekranem komputera może przyczyniać się do zaburzeń rozwoju fizycznego u dzieci. Niewystarczająca ilość aktywności fizycznej jest powiązana z problemami takimi jak otyłość, słaba kondycja fizyczna czy zaburzenia postawy. Dodatkowo, długotrwałe siedzenie przed ekranem może prowadzić do problemów ze wzrokiem i układem mięśniowo-szkieletowym.
Podkreślenie ryzyka związanego z przedwczesnym dostępem do gier komputerowych prowadzi nas do kolejnego ważnego tematu, jakim jest znajomość sposobów na kontrolowanie i ograniczanie czasu spędzanego przez dziecko na graniu.
Od kiedy dziecko powinno grać w gry komputerowe?
Zgodnie z zaleceniami ekspertów, im później dziecko zacznie grać w gry komputerowe, tym lepiej. Dzieci w bardzo młodym wieku są szczególnie podatne na negatywne wpływy płynące z nadmiernej ekspozycji na ekrany, w tym gry komputerowe, media społecznościowe i inne formy cyfrowej rozrywki.
Wczesne wprowadzenie do świata gier komputerowych może przyczynić się do wielu problemów, takich jak trudności w nauce, problemy z koncentracją czy zaburzenia snu, które mogą ujawnić się zwłaszcza w późniejszym, szkolnym okresie życia dziecka.
Tak samo dotyczy to korzystania z mediów społecznościowych oraz nadmiernej ekspozycji na różnego rodzaju treści wyświetlanych na ekranach. Kluczowe jest więc, aby rodzice opóźnili wprowadzenie dziecka w świat gier komputerowych i cyfrowych mediów tak długo, jak to możliwe, równocześnie edukując je o potencjalnych zagrożeniach i ograniczeniach związanych z ich użytkowaniem.
Kontrola rodzicielska
Kontrola rodzicielska stanowi nieodłączny element bezpiecznego i świadomego korzystania z gier komputerowych przez dzieci. Jest to zestaw narzędzi i metod, które pozwalają rodzicom na monitorowanie i ograniczanie czasu spędzanego przez dziecko przed ekranem, jak również na filtrację treści, z którymi dziecko może się zetknąć podczas gry.
Wprowadzenie kontroli rodzicielskiej pozwala rodzicom upewnić się, że gry, w które gra dziecko, są odpowiednie dla jego wieku i nie niosą za sobą negatywnych treści.
Narzędzia kontroli rodzicielskiej umożliwiają również rodzicom ustalenie godzin, w których dziecko może korzystać z komputera czy konsoli do gier, co pomaga w utrzymaniu zdrowego balansu między czasem spędzanym na zabawie a innymi aktywnościami.
Ważne jest, aby rodzice nie tylko polegali na zautomatyzowanych systemach kontroli, ale również aktywnie uczestniczyli w życiu cyfrowym swoich dzieci, rozmawiając z nimi o bezpieczeństwie w internecie oraz o tym, jakie treści są odpowiednie.
